________________
(१०.३०५-३०५)
तिकवण्णना
१८३
दुस्सील्यसङ्घातस्स बाल्यस्स अभावमाह। सुत्तगेय्यादि बहु सुतं एतेनाति बहुस्सुतो, एतेनास्स सुतविरहसङ्घातस्स बाल्यस्स अभावं, पटिसङ्खानबलेन च पतिद्वितभावं वदति । "चतुन्नं झानानं लाभी"ति इमिना नीवरणादिसङ्घातस्स बाल्यस्स अभावं, भावनाबलेन च पतिट्टितभावं कथेति | “आसवानं खया"तिआदिना अविज्जासङ्घातस्स बाल्यस्स सब्बसो अभावं, खीणासवत्थेरभावेन पतिट्टितभावञ्चस्स दस्सेति। न चेत्थ समुदाये वाक्यपरिसमापनं, अथ खो पच्चेकं वाक्यपरिसमापनन्ति दस्सेन्तो "एवं वुत्तेसु धम्मेसू"तिआदिमाह । थेरनामको वा “थेरो''ति एवं नामको वा ।
अनुग्गहवसेन, पूजावसेन वा अत्तनो सन्तकं परस्स दीयति एतेनाति दानं, परिच्चागचेतना । दानमेव दानमयं। पदपूरणमत्तं मय-सद्दो । पुञञ्च तं यथावुत्तेनत्थेन किरिया च कम्मभावतोति पुञ्जकिरिया। परेसं पियमनापतासेवनीयतादीनं आनिसंसानं । पुब्बे...पे०... वसेनेवाति सङ्खारत्तिके (दी० नि० ३.३०५; दी० नि० अट्ठ० ३.३०५) वुत्तदानमयसीलमयभावनामयचेतनावसेनेव । इमानि वेदितब्बानीति सम्बन्धो । एत्थाति एतेसु पुञ्जकिरियवत्थूसु | कायेन करोन्तस्साति अत्तनो कायेन परिच्चागपयोगं पवत्तेन्तस्स । तदत्थन्ति दानत्थं । “इमं देव्यधम्मं देही''ति वाचं निच्छारेन्तस्स। दानपारमिं आवज्जेत्वा वाति यथा केवलं “अन्नदानादीनि देमी"ति दानकाले तं दानमयं पुञ्जकिरियवत्थु होति, एवं "इमं दानमयं सम्मासम्बोधिया पच्चयो होत"ति दानपारमिं आवज्जेत्वा दानकालेपि दानसीसेनेव पवत्तितत्ता । वत्तसीसे ठत्वाति “एतं दानं नाम मय्हं कुलवंसो कुलतन्ति कुलपवेणी कुलचारित्त"न्ति चारित्तसीले ठत्वा ददतो चारित्तसीलमयं। यथा देय्यधम्मपरिच्चागवसेन पवत्तमानापि दानचेतना वत्तसीसे ठत्वा ददतो सीलमयं पुञ्जकिरियवत्थु होति पुब्बाभिसङ्घारस्स, अपरभागचेतनाय च तथा पवत्तत्ता, एवं देय्यधम्मे खयतो, वयतो सम्मसनं पट्टपेत्वा ददतो भावनामयं पुञ्जकिरियवत्थु होति पुब्बभागचेतनाय, देय्यधम्मे अपरभागचेतनाय च तथा पवत्तत्ता ।
अपचीतिचेतना अपचितिसहगतं अपचीयति एतायाति यथा नन्दीरागो एव नन्दीरागसहगता, यथावुत्ताय वा अपचितिया सहगतं सहपवत्तन्ति अपचितिसहगतं । अपचायनवसेन पवत्तं पुञ्जकिरियवत्थु । वयसा गुणेहि च वुड्डतरानं वत्तपटिपत्तीसु ब्यावटो होति याय चेतनाय, सा वेय्यावच्चं, वेय्यावच्चमेव वेय्यावच्चसहगतं। वेय्यावच्चसङ्घाताय वा वत्तपटिपत्तिया समुट्ठापनवसेनेव सहगतं पवत्तन्ति वेय्यावच्चसहगतं, तथापवत्तं पुञ्जकिरियवत्थु । अत्तनो सन्ताने पत्तं पुझं अनुप्पदीयति एतेनाति पत्तानुप्पदानं। तथा
183
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org