Page Text
________________
१७०
दीघनिकाये पाथिकवग्गटीका
(१०.३०५-३०५)
पाटलिपुत्ता वुट्ठो देवो''ति । अभिविधि किरियं ब्यापेत्वा पवत्तति यथा “आ भवग्गा भगवतो यसो पवत्तो''ति । अभिविधिअत्थो अयं आ-कारो वेदितब्बो।
कत्थचि द्वे आसवा आगताति विनयपाळिं (पारा० ३९) सन्धायाह । तत्थ हि "दिठ्ठधम्मिकानं आसवानं संवराय, सम्परायिकानं आसवानं पटिघाताया''ति (पारा० ३९) द्विधा आसवा आगताति । कत्थचीति तिकनिपाते आसवसुत्ते, (इतिवु० ५६; सं० नि० ३.५.१६३) अ सु च सळायतनसुत्तादीसु (सं० नि० २.४.३२१)। सळायतनसुत्तेसुपि हि "तयोमे आवुसो आसवा कामासवो भवासवो अविज्जासवो''ति तयो एव आगताति । निरयं गमेन्तीति निरयगामिनीया। यस्मा इध सासवं कुसलाकुसलं कम्म आसवपरियायेन देसितं, तस्मा पञ्चगतिसंवत्तनीयभावेन आसवा आगता। इमस्मिं सङ्गीतिसुत्ते तयो आगताति । एत्थ यस्मा अञ्जसु च आ भवग्गं आ गोत्रभुं पवत्तन्तेसु मानादीसु विज्जमानेसु अत्तत्तनियादिग्गाहवसेन, अभिब्यापनमदकरणवसेन आसवसदिसता च एतेसंयेव, न अञ्जसं, तस्मा एतेस्वेव आसव-सद्दो निरुळ्हो दट्ठब्बो । न चेत्थ “दिट्ठासवो नागतो''ति चिन्तेतब्बं भवतण्हाय, भवदिट्ठियापि भवासवग्गहणेनेव गहितत्ता । कामासवो नाम कामनठून, आसवनटेन च । वुत्तायेव अत्थतो निन्नानाकरणतो।
कामे एसति गवसति एतायाति कामेसना, कामानं अभिपत्थनावसेन, परियेटिवसेन, परिभुञ्जनवसेन वा पवत्तरागो । भवेसना पन भवपत्थना, भवाभिरतिभवज्झोसानवसेन पवत्तरागो। दिद्विगतिकसम्मतस्साति अतिथियेहि परिकप्पितस्स, सम्भावितस्स च । ब्रह्मचरियस्साति तपोपक्कमस्स। तदेकट्ठन्ति ताहि रागदिट्ठीहि सहजेकट्ठ । कम्मन्ति अकुसलकम्मं । तम्पि हि कामादिके निब्बत्तनाधिट्ठानादिवसेन पवत्तं “एसती"ति वुच्चति । अन्तग्गाहिका दिट्ठीति निदस्सनमत्तमेतं | या काचि पन मिच्छादिट्ठि तपोपक्कमहेतुका ब्रह्मचरियेसना एव ।
आकारसण्ठानन्ति विसिट्ठाकारावट्टानं कथंविधन्ति हि केन पकारेन सण्ठितं, समवट्टितन्ति अत्थो। सद्दत्थतो पन विदहनं विसिट्ठाकारेन अवट्ठानं विधा, विधीयति विसदिसाकारेन ठपीयतीति विधा, कोट्ठासो। विदहनतो हीनादिवसेन विविधेनाकारेन दहनतो उपधारणतो विधा, मानोव । सेय्यसदिसहीनानं वसेनाति सेय्यसदिसहीनभावानं याथावा' याथावभूतानं वसेन । तयो माना वुत्ता सेव्यस्सेव उप्पज्जनका । एस नयो सदिसहीनेसुपि। तेनाह "अयहि मानो"तिआदि । इदानि यथाउद्दिष्टे नवविधेपि माने
170
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 009984 |
| Book Title | Pathikvagga Tika |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publisher | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publication Year | 1998 |
| Total Pages | 338 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Interfaith & Buddhism |
| File Size | 12 MB |