________________
( १०.३०४ - ३०४)
दुकवण्णना
दुकवण्णना
३०४. चत्तारो खन्धाति तेसं ताव नामनट्टेन नामभावं पठमं वत्वा पच्छा निब्बानस्स वत्तुकामो आह । तस्सापि हि तथा नामभावं परतो वक्खति । “नामं करोति नामयतीति एत्थ यं नामकरणं, तं नामन्ति आह “नामनट्टेनाति नामकरणट्टेना "ति, अत्तनोवाति अधिप्पायो । एवहि सातिसयमिदं तेसं नामकरणं होति । तेनाह “अत्तनो नामं करोन्ताव उप्पज्जन्ती "तिआदि । इदानि तमत्थं व्यतिरेकमुखेन विभावेतुं " यथा ही "तिआदि वृत्तं । यस्स नामस्स करणेनेव ते " नाम "न्ति वुच्चन्ति तं सामञ्ञनामं, कित्तिमनामं, गुणनामं वा न होति, अथ खो ओपपातिकनामन्ति पुरिमानि तीणि नामानि उदाहरणवसेन दस्सेत्वा "न एवं वेदनादीन "न्ति ते पटिक्खिपित्वा इतरनाममेव नामकरणट्टेन नामन्ति दस्सेन्तो “वेदनादयो ही "तिआदिमाह । " महापथविआदयो 'ति कस्मा वुत्तं, ननु पथविआपादयो इध नामन्ति अनधिप्पेता, रूपन्ति पन अधिप्पेताति ? सच्चमेतं, फसवेदनादीनं विय पन पथविआदीनं ओपपातिकनामतासामञ्जेन “पथविआदयो विया "ति निदस्सनं कतं, न अरूपधम्मा विय रूपधम्मानं नामसभावत्ता | फरसवेदनादीनहि 'अरूपधम्मानं सब्बदापि फस्सादिनामकत्ता, पथविआदीनं केसकुम्भादिनामन्तरापत्ति विय नामन्तरानापज्जनतो च सदा अत्तनाव चतुक्खन्धनिब्बानानि नामकरणट्टेन नामं । अथ वा अधिवचनसम्फस्सो विय अधिवचननाममन्तरेन ये अनुपचितसम्भारानं गहणं न गच्छन्ति, ते नामायत्तग्गहणा नामं । रूपं पन विनापि नामसाधनं अत्तनो रुप्पनसभावेन गहणं उपयातीति रूपं । तेनाह “तेसु उप्पन्नेसू”तिआदि । इधापि " यथापथविया 'तिआदीसु वुत्तनयेनेव अत्थो वेदितब्बो निदस्सनवसेन आगतत्ता । "अतीतेपी" तिआदिना वेदनादीसु नामसञ्ञ निरुळ्हा, अनादिकालिका चाति दस्सेति ।
कतनामताय
Jain Education International
इति अतीतादिविभागवन्तानम्पि वेदनादीनं नामकरणट्टेन नामभावो एकन्तिको, तब्बिभागरहिते पन एकसभावे निच्चे निब्बाने वत्तब्बमेव नत्थीति दस्सेन्तो " निब्बानं पन... पे०... नामनट्टेन नाम "न्ति आह । नामनद्वेनाति नामकरणट्ठेन । नमन्तीति एकन्ततो सारम्मणत्ता तन्निन्ना होन्ति, तेहि विना नप्पवत्तन्तीति अत्थो । सब्बन्ति खन्धचतुक्कं, निब्बानञ्च । यस्मिं आरम्मणेयेव वेदनाक्खन्धो पवत्तति, तंसम्पयुत्तताय सञक्खन्धादयोपि तत्थ पवत्तन्तीति सो ने तत्थ नामेन्तो विय होति विना अप्पवत्तनतो । एस नयो सञ्ञाक्खन्धादीसुपीति वुत्तं "आरम्म अञ्ञमञ्ञ नामेन्तीति । अनवज्जधम्मे
१५३
153
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org