________________
१२६
दीघनिकाये पाथिकवग्गटीका
(८.२६८-२६८)
"उट्ठाय समुट्ठाया"ति इमिनास्स निच्चमेव दाने तेसं युत्तपयुत्ततं दस्सेति । सिखाठपनं दारककाले | आवाहविवाहं पुत्तधीतूनं योब्बनप्पत्तकाले ।
तं भयं यथा नागच्छति, एवं पिहिता होति “पुरत्थिमा दिसा''ति विभत्तिं परिणामेत्वा योजना । यथा पन तं भयं आगच्छेय्य, यथा च नागच्छेय्य, तदुभयं दस्सेतुं "सचे ही"तिआदि वुत्तं । विप्पटिपन्नाति “भतो ने भरिस्सामी''तिआदिना उत्तसम्मापटिपत्तिया अकारणेन चेव तप्पटिपक्खमिच्छापटिपत्तिया अकरणेन च विप्पटिपन्ना पुत्ता अस्सु। एतं भयन्ति एतं "मातापितून अप्पतिरूपाति विझूनं गरहितब्बताभयं, परवादभय''न्ति एवमादि आगच्छेय्य पुत्तेसु । पुत्तानं नानुरूपाति एत्थ “पुत्तान''न्ति पदं एतं भयं पुत्तानं आगच्छेय्याति एवं इधापि आनेत्वा सम्बन्धितब् । तादिसानहि मातापितूनं पुत्तानं ओवादानुसासनियो दातुं समत्थकालतो पट्ठाय ता तेसं दातब्बा एवाति कत्वा तथा वुत्तं । पुत्तानहि वसेनायं देसना अनागता सम्मापटिपनेसु उभोसु अत्तनो, मातापितूनञ्च वसेन उप्पज्जनकताय सबं भयं न होति सम्मापटिपन्नत्ता । एवं पटिपन्नत्ता एव पटिच्छन्ना होति तत्थ कातब्बपटिसन्थारस्स सम्मदेव कतत्ता। खेमाति अनुपद्दवा । यथावुत्तसम्मापटिपत्तिया अकरणेन हि उप्पज्जनकउपद्दवा करणेन न होन्तीति ।
“न खो ते"तिआदिना वुत्तो सङ्गीतिअनारुळहो भगवता तदा तस्स वुत्तो परम्परागतो अत्थो वेदितब्बो । तेनाह "भगवा सिङ्गालकं एतदवोचा"ति । अयज्हीति एत्थ हि-सद्दो अवधारणे । तथा हि "नो अञ्जा"ति अञ्जदिसं निवत्तेति ।
___२६८. आचरियं दूरतोव दिस्वा उट्ठानवचनेनेव तस्स पच्चुग्गमनादिसामीचिकिरिया अवुत्तसिद्धाति तं दस्सेन्तो “पच्चुग्गमनं कत्वा"तिआदिमाह । उपट्ठानेनाति पयिरुपासनेन | तिक्खत्तुंउपट्ठानगमनेनाति पातो, मज्झन्हिके, सायन्ति तीसु कालेसु उपट्ठानत्थं उपगमनेन । सिप्पुग्गहणत्थं पन उपगमनं उपट्ठानन्तोगधं पयोजनवसेन गमनभावतोति आह "सिप्पुग्गहण...पे०... होती"ति । सोतुं इच्छा सुस्सूसा, सा पन आचरिये सिक्खितब्बसिक्खे च आदरगारवपुब्बिका इच्छितब्बा “अद्धा इमिना सिप्पेन सिक्खितेन एवरूपंगुणं पटिलभिस्सामीति । तथाभूतञ्च तं सवनं सद्धापुब्बङ्गमं होतीति आह "सद्दहित्वा सवनेना"ति । वुत्तमेवत्थं ब्यतिरेकवसेन दस्सेतुं “असद्दहित्वा...पे०... नाधिगच्छती"ति वुत्तं । तस्मा तस्सत्थो वुत्तपटिपक्खनयेन वेदितब्बो। यं सन्धाय “अवसेसखुद्दकपारिचरियाया''ति वुत्तं, तं विभजनं अनवसेसतो दस्सेतुं “अन्तेवासिकेन
126
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org