Pathikvagga Tika

SR No.: 009984
Original Sutra Author: N/A
Author: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publisher: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publication Year: 1998
Total Pages: 338
Language: Sanskrit
Classification: Interfaith & Buddhism
File Size: 12 MB

Page 121

९६
दीघनिकाये पाथिकवग्गटीका
(७.२०४-२०४)
एव।
गाथायं
पारमितासङ्गहपुञसम्भारभूतकायसुचरितादीहि द्वादसधा विभत्ता "सच्चे"तिआदिना दसधा सङ्गय्ह दस्सिता । एस नयो सेसलक्खणेपि ।
अंनुभीति गाथासुखत्थं अकारं सानुनासिकं कत्वा वुत्तं । ब्यञ्जनानि लक्खणानि आचिक्खन्तीति वेयजनिका। विक्खम्भेतब्बन्ति पटिबाहितब्बं तस्साति महापुरिसस्स, तस्स वा महापुरिसलक्खणस्स । लक्खणसीसेन चेत्थ तंसंवत्तनिकपुञ्जसम्भारो वुच्चति ।
पादतलचक्कलक्खणवण्णना
२०४. भयं नाम भीति, तं पन उब्बिज्जनाकारेन, उत्तसनाकारेन च पवत्तिया दुविधन्ति आह "उब्बेगभयञ्चेव उत्तासभयञ्चा"ति । तदुभयम्पि भयं विभागेन दस्सेतुं "तत्था"तिआदि वुत्तं । अपनूदिताति यथा चोरादयो विलुप्पनबन्धनादीनि परस्स न करोन्ति, कतञ्च पच्चाहरणादिना पटिपाकतिकं होति, एवं यथा च चण्डहत्थिआदयो दूरतो परिवज्जिता होन्ति, अपरिवज्जिते तस्स यथा ठाने ठितेहि अभिभवो न होति, एवं अपनूदिता । अतिवाहेतीति अतिक्कामेति । तं ठानन्ति तं सासङ्कट्ठानं । असक्कोन्तानन्ति उपयोगत्थे सामिवचनं, असक्कोन्तेति अत्थो । असक्कोन्तानन्ति वा अनादरे सामिवचनं । सह परिवारेनाति सपरिवारं। तत्थ किञ्चि देय्यधम्मं देन्तो यदा तस्स परिवारभावेन अञम्पि देय्यधम्म देति, एवं तस्स तं दानमयं पुओं सपरिवारं नाम होति ।
तमत्थं वित्थारेन दस्सेतुं "तत्थ अन"न्तिआदि वुत्तं । तत्थ यथा देय्यधम्मं तस्स अन्नदानस्स परिवारो, एवं तस्स सक्कच्चकरणं पीति दस्सेन्तो “अथ खो"तिआदिमाह । यागुभत्तं दत्वाव अदासीति योजना । एस नयो इतो परतोपि । सुत्तं वदेतीति चीवरस्स सिब्बनसुत्तकं दुवट्टतिवट्टादिवसेन वट्टितं अकासि । रजनन्ति अल्लिआदिरजनवत्थु । पण्डुपलासन्ति रजनुपगमेव पण्डुवण्णं पलासं ।
हेट्ठिमानीति अन्नादीनि चत्तारि। निसदग्गहणेनेव निसदपोतोपि गहितो। चीनपिढे सिन्धुरकचुण्णं । कोजवन्ति उद्दलोमिएकन्तलोमिआदिकोजवत्थरण । सुविभत्तअन्तरानीति सुटु विभत्तअन्तरानि, एतेन चक्कावयवट्ठानानं सुपरिच्छिन्नतं दस्सेति ।
लद्धाभिसेका खत्तिया अत्तनो विजिते विसविताय ब्राह्मणादिके चतूहि सङ्गहवत्थूहि
96