________________
(७.२०५-२०५)
पादतलचक्कलक्खणवण्णना
९७
रजेतुं सक्कोन्ति, न इतराति आह “राजानोति अभिसित्ता''ति । राजतो यथालद्धगामनिगमादिं इस्सरवताय भुञ्जन्तीति भोजका, तादिसो भोगो एतेसं अत्थि, तत्थ वा नियुत्ताति भोगिका, ते एव “भोगिया"ति वुत्ता। सपरिवारं दानन्ति वुत्तनयेन
परिवारदानं । जानातूति “सदेवको लोको जानातू''ति इमिना विय अधिप्पायेन निब्बत्तं चकलक्खणन्ति लक्खणस्सेव कम्मसरिक्खता दस्सिता । एवं सति तिकमेव सिया, न चतुक्कं, तस्मा चक्कलक्खणस्स महापरिवारताय आपकनिमित्तभावो कम्मसरिक्खकं नाम । तेनेवाह “सपरिवारं...पे०... जानातूति निब्बत्त"न्ति । “दीघायुकताय तं निमित्त"न्ति (दी० नि० ३.२०७) च वक्खति, तथा "तं लक्खणं भवति तदत्थजोतक''न्ति (दी० नि० ३.२२१) च । निस्सन्दफलं पन पटिपक्खाभिभवो दट्ठब्बो। तेनेवाह गाथायं “सत्तुमद्दनो''ति ।
२०५. एतन्ति एतं गाथाबन्धभूतं वचनं, तं पनत्थतो गाथा एवाति आह "इमा तदत्थपरिदीपना गाथा बुच्चन्ती"ति ।
पुरत्थाति वा “पुरे"ति वुत्ततोपि पुब्बे । यस्मा महापुरिसो न अतीताय एकजातियं, नापि कतिपयजातीसु, अथ खो पुरिमपुरिमतरासु तथाव पटिपन्नो, तस्मा तत्थ पटिपत्तिं दस्सेतुं “पुरे पुरत्था"ति वुत्तं । इमिस्सापि जातियं अतीतकालवसेन “पुरेपुरत्था''ति वत्तुं लब्भाति ततो विसेसनत्थं “परिमासु जातीसूति वृत्तन्ति आह "इमिस्सा"तिआदि । केचि "इमिस्सा जातिया पुब्बे तुसितदेवलोके कतकम्मपटिखेपवचन''न्ति वदन्ति, तं तेसं मतिमत्तं तत्थ तादिसस्स कतकम्मस्स अभावतो। अपनूदनोति अपनेता । अधिमुत्तोति युत्तपयुत्तो।
पुञकम्मेनाति दानादिपुञकम्मेन । एवं सन्तेति सतमत्तेन पुञकम्मेन एकेकं लक्खणं निब्बत्तेय्य, एवं सति । न रोचयिंसूति केवलं सतमत्तेन पुञकम्मेन लक्खणनिब्बत्तिं न रोचयिंसु अट्ठकथाचरिया । कथं पन रोचयिंसूति आह “अनन्तेसु पना"तिआदि । एकेकं कम्मन्ति एकेकं दानादिपुब्बकम्मं । एकेकं सतगुणं कत्वाति अनन्तासु लोकधातूसु यत्तका सत्ता, तेहि सब्बेहि पच्चेकं सतक्खत्तुं कतानि दानादिपुञकम्मानि यत्तकानि, ततो एकेकं पुञकम्मं महासत्तेन सतगुणं कतं “सत''न्ति अधिप्पेतं, तस्मा इध सत-सद्दो बहुभावपरियायो, न सङ्ख्यावचनोति दस्सेति “सतग्घि सतं देवमनुस्सा''तिआदीसु विय । तेनाह "तस्मा सतपुञलक्खणोति इममत्थं रोचयिंसू"ति ।
97
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org