________________
(२.९५-९५)
उस्सादनावण्णना
पमाणातिक्कमेति अपरिमाणत्थे "यावञ्चिदं तेन भगवता''तिआदीसु (दी० नि० १.४) विय । अपरिमेय्यभावजोतनो हि अयं याव-सद्दो । तेनाह “अतिगम्भीरो अत्थो"ति । अवभासतीति आयति उपट्ठाति । आणस्स तथा उपट्टानहि सन्धाय "दिस्सती"ति वुत्तं । ननु एस पटिच्चसमुप्पादो एकन्तगम्भीरोव, तत्थ कस्मा गम्भीरावभासता जोतिताति ? सच्चमेतं, एकन्तगम्भीरतादस्सनत्थमेव पनस्स गम्भीरावभासग्गहणं । तस्मा अञत्थ लब्भमानं चतुकोटिकं ब्यतिरेकमुखेन निदस्सेत्वा तं एवस्स एकन्तगम्भीरतं विभावेतुं "एकही"तिआदि वुत्तं । एतं नत्थीति अगम्भीरो, अगम्भीरावभासो चाति एतं द्वयं नत्थि, तेन यथादस्सिते चतुकोटिके पच्छिमा एक कोटि लब्भतीति दस्सेति । तेनाह "अयही"तिआदि ।
येहि गम्भीरभावेहि पटिच्चसमुप्पादो “गम्भीरो"ति वुच्चति, ते चतूहि उपमाहि उल्लिङ्गेन्तो "भवग्गग्गहणाया"तिआदिमाह । यथा भवग्गं हत्थं पसारेत्वा गहेतुं न सक्का दूरभावतो, एवं सङ्खारादीनं अविज्जादिपच्चयसम्भूतसमुदागतट्ठो पाकतिकजाणेन गहेतुं न सक्का । यथा सिनेरुं भिन्दित्वा मिजं पब्बतरसं पाकतिकपुरिसेन नीहरितुं न सक्का, एवं पटिच्चसमुप्पादगते धम्मत्थादिके पाकतिकजाणेन भिन्दित्वा विभज्ज पटिविज्झनवसेन जानितुं न सक्का । यथा महासमुदं पाकतिकपुरिसस्स बाहुद्वयेन पधारितुं न सक्का, एवं वेपुल्लटेन महासमुद्दसदिसं पटिच्चसमुप्पादं पाकतिकजाणेन देसनावसेन पधारितुं न सक्का । यथा महापथविं परिवत्तेत्वा पाकतिकपुरिसस्स पथवोजं गहेतुं न सक्का, एवं "इत्थं अविज्जादयो सङ्खारादीनं पच्चया होन्ती"ति तेसं पच्चयभावो पाकतिकजाणेन नीहरित्वा गहेतुं न सक्काति । एवं चतुब्बिधगम्भीरतावसेन चतस्सो उपमा योजेतब्बा । पाकतिकजाणवसेन चायमत्थयोजना कता दिट्ठसच्चानं तत्थ पटिवेधसभावतो, तथापि यस्मा सावकानं, पच्चेकबुद्धानञ्च तत्थ सप्पदेसमेव आणं, बुद्धानंयेव निप्पदेसं, तस्मा वुत्तं "बुद्धविसयं पह"न्तिआदि ।
उस्सादेन्तोति पाय उक्कंसेन्तो, उग्गण्हन्तोति अत्थो । अपसादेन्तोति निब्भच्छन्तो, निग्गण्हन्तोति अत्थो ।
उस्सादनावण्णना
तेनाति
महापाभावेन ।
तत्थाति
थेरस्स
सतिपि
उत्तानभावे,
Jain Education Interational
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org