________________
( १.७०-७० )
ब्रह्मयाचनकथावण्णना
सतिपट्ठाना''तिआदिना नयेन सङ्घित्तेन मातिकाय दीपियमानाय देसनानुसारेन आणं पेसेत्वा अरहत्तं गण्हितुं समत्थो “ पुग्गलो उग्घटितञ्जू" ति वुच्चति । अयं बुच्चीत अयं सङ्घित्तेन मातिकं ठपेत्वा वित्थारेन अत्थे विभजियमाने अरहत्तं पापुणितुं समत्थो “पुग्गलो विपञ्चितञ्जू”ति वुच्चति । उद्देसतोति उद्देसहेतु, उद्दिसन्तस्स, उद्दिसापेन्तस्स वाति अत्थो । परिपुच्छतोति अत्थं परिपुच्छन्तस्स । अनुपुब्बेन धम्माभिसमयो होतीति अनुक्कमेन अरहत्तप्पत्ती होति । न ताय जातिया धम्माभिसमयो होतीति तेन अत्तभावेन मग्गं वा फलं वा अन्तमसो झानं वा विपस्सनं वा निब्बत्तेतुं न सक्कोति । अयं वुच्चति पुग्गलो पदपरमोति अयं पुग्गलो ब्यञ्जनपदमेव परमं अस्साति “ पदपरमो 'ति वुच्चति ।
येति ये दुविधे पुग्गले सन्धाय वुत्तं विभङ्गे कम्मावरणेनाति पञ्चविधेन आनन्तरियकम्मेन | विपाकावरणेनाति अहेतुकपटिसन्धिया । यस्मा दुकान अरियमग्गपटिवेधो नत्थि, तस्मा दुहेतुकपटिसन्धिपि “विपाकावरणमेवा "ति वेदितब्बा | किलेसावरणेनाति नियतमिच्छादिट्ठिया । अस्सद्धाति बुद्धादीसु सद्धा रहिता । अच्छन्ति कत्तुकम्यताकुसलच्छन्दरहिता, उत्तरकुरुका मनुस्सा अच्छन्दिकट्ठानं पविठ्ठा । दुप्पञाति भवङ्गपञ्ञय परिहीना, भवङ्गपञ्ञाय पन परिपुण्णायपि यस्स भवङ्गं लोकुत्तरस्स पच्चयो न होति, सोपि दुप्पञ्ञो एव नाम । अभब्बा नियामं ओक्कमितुं कुसलेसु धम्मेसु सम्पत्तन्ति कुसलेसु धम्मेसु सम्मत्तनियामसङ्घातं अरियमग्गं ओक्कमितुं अधिगन्तुं अभब्बा। “न कम्मावरणेना’”तिआदीनि वृत्तविपरियायेन वेदितब्बानि ।
५७
“ रागचरिता”तिआदीसु यं वत्तब्बं, तं परमत्थदीपनियं [परमत्थमञ्जूसायं विसुद्धिमग्गसंवण्णनायन्ति भवितब्बं -
" सा एसा परमत्थानं, तत्थ तत्थ यथारहं ।
निधानतो परमत्थ- मञ्जूसा नाम नामतो 'ति । । (विसुद्धिमग्गमहाटीकाय निगमने सयमेव वृत्तत्ता)] विसुद्धिमग्गसंवण्णनायं वुत्तनयेन वेदितब्बं ।
Jain Education International
७०. आरब्भाति अत्तनो अधिप्पेतस्स अत्थस्स भगवतो जानापनं उद्दिस्साति अत्थो । सेलो पब्बतो उच्चो होति थिरो च, न पंसुपब्बतो, मिस्सकपब्बतो वाति आह “ सेले यथा पब्बतमुद्धनीति । धम्ममयं पासादन्ति लोकुत्तरधम्ममाह । सो हि पब्बतसदिसो च होति सब्बधम्मे अतिक्कम्म अब्भुग्गतट्ठेन पासादसदिसो च पञ्ञापरियायो वा इध
57
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org