Page Text
________________
(१.६४-६४)
ब्रह्मयाचनकथावण्णना
ब्रह्मयाचनकथावण्णना
६४. यन्नूनाति परिवितक्कनत्थे निपातो, अहन्ति भगवा अत्तानं निद्दिसतीति आह “यदि पनाह"न्ति । " अट्ठमे सत्ताहे "तिआदि यथा अम्हाकं भगवा अभिसम्बुद्धो हुत्वा विमुत्तिसुखपटिसंवेदनादिवसेन सत्त सत्तासु पटिपज्जि, ततो परञ्च धम्मगम्भीरतापच्चवेक्खणादिवसेन, एवमेव सब्बेपि सम्मासम्बुद्धा अभिसम्बुद्धकाले पटिपज्जिंसु, ते च सत्ताहादयो तथेव ववत्थपीयन्तीति अयं सब्बेसम्पि बुद्धानं धम्मता । तस्मा विपस्सी भगवा अभिसम्बुद्धकाले तथा पटिपज्जीति दस्सेतुं आरद्धं । तत्थ "अट्ठ सत्ताहे " ति इदं सत्तमसत्ताहतो परं, सत्ताहतो ओरिमे च पवत्ताय पटिपत्तिया वसेन वुत्तं, न पल्लङ्कसत्ताहस्स विय अट्टमस्स नाम सत्ताहस्स ववत्थितस्स लब्भमानत्ता । अनन्तरोति “ अधिगतो खो म्यायं धम्मो "तिआदिको वितक्को (दी० नि० २.६७; म० नि० १.२८१; २.३३७; सं० नि० १.१.१७२; महाव० ७, ८) ।
Jain Education International
पटिविद्धोति सयम्भुञणेन " इदं दुक्ख "न्तिआदिना पटिमुखं पटिविज्झनवसेन पवत्तो, यथाभूतं अवबुद्धोति अत्थो । धम्मोति चतुसच्चधम्मो तब्बिनिमुत्तस्स पटिविज्झितब्बधम्मस्स अभावतो । गम्भीरोति महासमुद्दो विय मकसतुण्डसूचिया अञ समुपचितपरिपक्कञाणसम्भारेहि अञसं आणेन अलब्भनेय्यप्पतिट्टो | तेनाह “उत्तानभावपटिक्खेपवचनमेत "न्ति । अलब्भनेय्यप्पतिट्ठो ओगाहितुं असक्कुणेय्यताय सरूपतो विसेसतो च पस्सितुं न सक्काति आह " गम्भीरत्ताव दुद्दसो "ति । दुक्खेन दट्ठब्बोति किच्छेन केनचि कदाचिदेव दट्ठब्बो | यं पन दट्टुमेव न सक्का, तस्स ओगाहेत्वा अनु अनु बुज्झने कथा एव नत्थीति आह “दुद्दसत्ताव दुरनुबोधोति । दुक्खेन अवबुज्झितब्बो अवबोधस्स दुक्करभावतो । इमस्मिं ठाने "तं किं मञ्ञथ भिक्खवे दुक्करतरं वा दुरभिसम्भवतरं वा "ति (सं० नि० ३.५.१११५) सुत्तपदं वत्तब्बं । सन्तारम्मणताय वा सन्तो। निब्बुतसब्बपरिळाहताय निब्बुतो । पधानभावं नीतोति वा पणीतो । अतित्तिकरट्टेन अतप्पको सादुरसभोजनं विय। एत्थ च निरोधसच्चं सन्तं आरम्मणन्ति सन्तारम्मणं, मग्गसच्वं सन्तं, सन्तारम्मणञ्चाति सन्तारम्मणं अनुपसन्तसभावानं किलेसानं, सङ्घारानञ्च अभावतो सन्तो निब्बुतसब्बपरिळाहत्ता निब्बुतो, सन्तपणीतभावेनेव तदत्थाय असेचनकताय अतप्पकता दट्ठब्बा । तेनाह “ इदं द्वयं लोकुत्तरमेव सन्धाय वुत्त" न्ति । उत्तमञाणस्स विसयत्ता न तक्केन अवचरितब्बो, ततो एव निपुणञाणगोचरताय, सण्हसुखुमसभावत्ता च निपुणो । बालानं अविसयत्ता पण्डितेहि एव वेदितब्बोति पण्डितवेदनीयो । आलीयन्ति
५१
51
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 009983 |
| Book Title | Mahavagga Tika |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publisher | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publication Year | 1998 |
| Total Pages | 410 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Interfaith & Buddhism |
| File Size | 15 MB |