Page Text
________________
४०
दीघनिकाये महावग्गटीका
जिण्णपुरिसवण्णना
४४. गोपानसिबङ्कन्ति वङ्कगोपानसी विय । वङ्कानञ्हि वङ्कभावस्स निदस्सनत्थं अवङ्कगोपानसीपि गय्हति । आभोग्गवङ्कन्ति आदितो पट्ठाय अब्भुग्गताय कुटिलसरीरताय वङ्कं । तेनाह “खन्धे "तिआदि । दण्डपरं दण्डग्गहणपरं अयनं गमनं एतस्साति दण्डपरायनं, दण्डो वा परं आयनं गमनकारणं एतस्साति दण्डपरायनं । ठानादीसु दण्डो गति अवस्सयो एतस्स तेन विना अप्पवत्तनतोति दण्डगतिकं, गच्छति एतेनाति वा गति, दण्डो गति गमनकारणं एतस्साति दण्डगतिकं । दण्डपटिसरणन्ति एत्थापि एसेव नयो । जरातुरन्ति जराय किलन्तं अस्सवसं । यदा रथो पुरतो होतीति द्वेधापथे सम्पत्ते पुरतो गच्छन्ते बकाये तथ एकं सण्ठानं आरुळ्हो मज्झे गच्छन्तो बोधिसत्तेन आरुळहो रथो इतरं सण्ठानं गच्छन्तो यदा पुरतो होत पच्छा बलकायोति तदा पच्छा होति सब्बो बलकायो । तादिसे ओकासेति तादिसे वृत्तप्पकारे मग्गप्पदेसे । तं पुरिसन्ति तं जिष्णपुरिसं । सुद्धावासाति सिद्धत्थादीनं तिण्णं सम्मासम्बुद्धानं सासने ब्रह्मचरियं चरित्वा सुद्धावासभूमियं निब्बत्तब्रह्मानो । ते हि तदा तत्थ तिट्ठन्ति । " किं पनेसो जिण्णो नामा "ति एसो तया वुच्चमानो किं अत्थतो, तं मे निद्वारेत्वा कथेहीति दस्सेति । अनिद्धारितसरूपत्ता हि तस्स अत्तनो बोधिसत्तो लिङ्गसब्बनामेन तं वदन्तो " कि "न्ति आह । “यथा किं ते जात "न्ति द्वयमेव हि लोके येभुय्यतो जायति इत्थी वा पुरिसो वा, तथापि तं लिङ्गसब्बनामेन वुच्चति एवं सम्पदमिदं वेदितब्बं । " किं वुत्तं होती "तिआदि तस्स अनिद्धारितसरूपतंयेव विभावेति ।
Jain Education International
"तेन ही "तिआदि “ अयञ्च जिण्णभावो सब्बसाधारणत्ता मय्हम्पि उपरि आपत्तितो एवा "ति महासत्तस्स संविज्जनाकारविभावनं । रथं सारेतीति सारथि । कीळाविहारत्थं उय्युत्ता यन्ति उपगच्छन्ति एतन्ति उय्यानं । अलन्ति पटिक्खेपवचनं । नामाति गरहणे निपातो “कथञ्हिनामा’तिआदीसु ( पारा० ३९, ४२, ८७, ८८, ९०, १६६, १७०; पाचि० १, १३, ३६) विय । जातिया आदीनवदस्सनत्थं तंमूलस्स उम्मूलनं विय होतीति, तस्स च अवस्सितभावतो " जातिया मूलं खणन्तो निसीदी" ति आह । सिद्धे हि कारणे फलं सिद्धमेव होतीति। पीळं जनेत्वा अन्तोतुदनवसेन सब्बपठमं हृदयं अनुपविस्स ठितत्ता पठमेन सल्लेन हदये विद्धो विय निसीदीति योजना |
(१.४४-४४)
40
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 009983 |
| Book Title | Mahavagga Tika |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publisher | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publication Year | 1998 |
| Total Pages | 410 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Interfaith & Buddhism |
| File Size | 15 MB |