Page Text
________________
३८
दीघनिकाये महावग्गटीका
(१.३८-३९)
परिहरणं अचस्स अङ्कतो अत्तनो अङ्घ, अञस्स बाहुतो अत्तनो बाहुं उपसंहरन्तेहि हरणं सम्पापनं।
३८. मञ्जुस्सरोति सहस्सरो। यो हि सण्हो, सो खरो न होतीति आह "अखरस्सरो"ति । वग्गुस्सरोति मनोरम्मस्सरो, मनोरम्मता चस्स चातुरियने पुञयोगतोति आह "छेकनिपुणस्सरो"ति | मधुरस्सरोति सोतसुखस्सरो, सोतसुखता चस्स अतिविय इट्ठभावेनाति आह "सातस्सरो"ति । पेमनीयस्सरोति पियायितब्बस्सरो, पियायितब्बता चस्स सुणन्तानं अत्तनि भत्तिसमुप्पादनेनाति आह "पेमजनकस्सरो"ति। करवीकस्सरोति । करवीकसहो येसं सत्तानं सोतपथं उपगच्छति, ते अत्तनो सरसम्पत्तिया पकतं जहापेत्वा अवसे करोन्तो अत्तनो वसे वत्तेति, एवं मधुरोति दस्सेन्तो "तत्रिद"न्तिआदिमाह । तत्थ "करवीकसकुणे"तिआदि तस्स सभावकथनं । लळितन्ति पीतिवेगसमुट्टितं लीळं । छड्डत्वाति “सङ्घरणम्पि मधुरसद्दसवनन्तरायकर''न्ति तिणानि अपनेत्वा। अनिक्खिपित्वाति भूमियं अनिक्खिपित्वा आकासगतमेव कत्वा । अनुबद्धमिगा वाळमिगेहि । ततो मरणभयं हित्वा । पक्खे पसारेत्वाति पक्खे यथापसारिते कत्वा अपतन्ता तिट्ठन्ति ।
सुवण्णपञ्जरं विस्सज्जेसि योजनप्पमाणे आकासे अत्तनो आणाय पवत्तनतो । तेनाह "सो राजाणाया"तिआदि । लळिंसूति लळितं कातुं आरभिंसु । तं पीतिन्ति तं बुद्धगुणारम्मणं पीतिं तेनेव नीहारेन पुनप्पुनं पवत्तं पीति अविजहित्वा विक्खम्भितकिलेसा थेरानं सन्तिके लद्धधम्मस्सवनसप्पाया उपनिस्सयसम्पत्तिया परिपक्कआणताय सत्तहि...पे०... पतिहासि। सत्तसतमत्तेन ओरोधजनेन सद्धिं पदसाव थेरानं सन्तिकं उपगतत्ता "सत्तहि जनसतेहि सद्धि"न्ति वुत्तं । ततोति करवीकसदतो। सतभागेन...पे०... वेदितब्बो अनेककप्पकोटिसतसम्भूतपुञ्जसम्भारसमुदागतवत्थुसम्पत्तिभावतो।
३९. कम्मविपाकजन्ति सातिसयसुचरितकम्मनिब्बत्तं पित्तसेम्हरुहिरादीहि अपलिबुद्धं दूरेपि आरम्मणं सम्पटिच्छनसमत्थं कम्मविपाकेन सहजातं, कम्मस्स वा विपाकभावेन जातं पसादचक्खु । दुविधहि दिब्बच कम्ममयं, भावनामयन्ति । तत्रिदं कम्ममयन्ति आह "न भावनामय"न्ति । भावनामयं पन बोधिमूले उप्पज्जिस्सति । अयं “सो"ति सल्लक्खणं कामं मनोविज्ञाणेन होति, चक्खुविज्ञाणेन पन तस्स तथा विभावितत्ता मनोविज्ञाणस्स तत्थ तथापवत्तीति आह "येन निमित्तं...पे०... सक्कोती"ति ।
38
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 009983 |
| Book Title | Mahavagga Tika |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publisher | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publication Year | 1998 |
| Total Pages | 410 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Interfaith & Buddhism |
| File Size | 15 MB |