________________
( ९.३८१ - ३८१)
चित्तानुपस्सनावण्णना
च सुखाय वेदनाय इतो पठमं अभावतो " ति आह, एतेनेव च तासम्पि वेदनानं पाकटभावो दस्सितोति दट्ठब्बं । तेनाह " वेदना नाम अनिच्चा अधुवा विपरिणामधम्मा "ति । अनिच्चग्गहणेन हि वेदनानं विद्धंसनभावो दस्सितो विद्धस्ते अनिच्चताय सुविज्ञेय्यत्ता । अधुवग्गहणेन पाकटभावो तस्स असदाभावितादिभावनतो । विपरिणामग्गहणेन दुक्खभावो तस्स अञ्ञथत्तदीपनतो, तेन सुखापि वेदना दुक्खा, पगेव इतराति तिस्सन्नम्पि वेदनानं दुक्खता दस्सिता होति । इति " यदनिच्चं दुक्खं तं एकन्ततो अनत्ता'ति तीसुपि वेदनासु लक्खणत्तयपजानना जोतिताति दट्ठब्बं । तेनाह “ इतिह तत्थ सम्पजानो होती 'ति ।
इदानितमत्थं सुत्तेन (म० नि० २.२०५) साधेतुं “वुत्तम्पि चेत" न्तिआदिमाह । तत्थ नेव तस्मिं समये दुक्खं वेदनं वेदेतीति तस्मिं सुखवेदनासमङ्गिसमये नेव दुक्खं वेदनं वेदेति निरुद्धत्ता, अनुप्पन्नत्ता च यथाक्कमं अतीतानागतानं । पच्चुप्पन्नाय पन असम्भवो वुत्त एव । सकिच्चक्खणमत्तावट्टानतो अनिच्चा । समेच्च सम्भुय्य पच्चयेहि कतत्ता वत्थारम्मणादिपच्चयं पटिच्च उप्पन्नत्ता पटिच्चसमुप्पन्ना । खयवयपलुज्जननिरुज्झनपकतिताय खयधम्मा वयधम्मा विरागधम्मा निरोधधम्माति दट्ठब्बा |
सङ्घता ।
किलेसेहि आमसितब्बतो आमिसं नाम, पञ्च कामगुणा, आरम्मणकरणवसेन सह आमिसेहीति सामिसं । तेनाह “पञ्चकामगुणामिसनिस्सिता "ति ।
इतो परन्ति “अत्थि वेदना "ति एवमादि पाळिं सन्धायाह “कायानुपस्सनायं वुत्तनयमेवा'ति ।
२८९
वेदनानुपस्सनावण्णना निट्ठिता ।
Jain Education International
चित्तानुपस्सनावण्णना
३८१. सम्पयोगवसेन पवत्तमानेन सह रागेनाति सरागं । तेनाह " लोभसहगत "न्ति । वीतरागन्ति एत्थ कामं सरागपदपटियोगिना वीतरागपदेन भवितब्बं सम्मसनचारस्स पन अधिप्पेतत्ता तेभूमकस्सेव गहणन्ति “लोकियकुसलाब्याकत "न्ति वत्वा “ इदं पना" तिआदिना
289
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
