________________
(८.३५७-३५७)
पञ्हवेय्याकरणवण्णना
२३७
अवसेसेसूति असुरे, सक्कं ठपेत्वा द्वीसु देवलोकेसु देवेव सन्धाय वदति ।
अत्थनिस्सितन्ति अत्तनो, परेसञ्च अत्थमेव हितमेव निस्सितं, तं पन हितं सुखस्स निदानन्ति आह "कारणनिस्सित"न्ति ।।
पञ्हवेय्याकरणवण्णना ३५७. किंसंयोजनाति कीदिससंयोजना। सत्ते अनत्थे संयोजेन्ति बन्धन्तीति संयोजनानीति आह “किंबन्धना, केन बन्धनेन बद्धा"ति | पुथुकायाति बहू सत्तकायाति आह "बहू जना"ति । वेरं वुच्चति दोसोति आह “अवेराति अप्पटिया"ति । आवुधेन सरीरे दण्डो आवुधदण्डो, धनस्स दापनत्थेन दण्डो धनदण्डो, तदुभयाकरणेन ततो विनिमुत्तो अदण्डो, सम्पत्तिहरणतो, सह अनत्थुप्पत्तितो च सपत्तो, पटिसत्तूति आह "असपत्ताति अपच्चत्थिका"ति । ब्यापमं वुच्चति चित्तदुक्खं, तब्बिरहिता अब्यापज्झाति आह “विगतदोमनस्सा"ति । पुब्बे “अवेरा'"ति पदेन सम्बद्धाघातकाभावो वुत्तो। तेनाह "अप्पटिघा''ति । “अवेरिनो"ति पन इमिनापि कोपमत्तस्सपि अनुप्पादनं । तेनाह "कत्थचि कोपं न उप्पादेत्वा"ति। “विहरेमू'ति च पदं पुरिमपदेहिपि योजेतब्बं “अवेरा विहरेमू'तिआदिना। अयञ्च अवेरादिभावो संविभागेन पाकटो होतीति दस्सेतुं "अच्छराया"ति आदिं वत्वा "इति चे नेसं होती"ति वुत्तं । चित्तुप्पत्ति दळहतरापि हुत्वा पवत्ततीति दस्सेतुं “दानं दत्वा, पूजं कत्वा च पत्थयन्ती"ति वुत्तं । इति चेति चे-सद्दो अन्वयसंसग्गेन परिकप्पेतीति आह “एवञ्च नेस"न्ति ।
___ याय कायचि परेसं सम्पत्तिया खीयनं उसूयनं असहनं लक्खणं एतिस्साति परसम्पत्तिखीयनलक्खणा, यदग्गेन अत्तसम्पत्तिया परेहि साधारणभावं असहनलक्खणं, तदग्गेनस्स “निगृहनलक्खण''न्तिपि वत्तब्बं । तथा हिस्स पोराणा “मा इदं अच्छरियं अञसं होतु, मय्हमेव होतूति मच्छरिय"न्ति निब्बचनं वदन्ति । अभिधम्मे “या परलाभसक्कारगरुकारमाननवन्दनपूजनासु इस्सा इस्सायना"तिआदिना (ध० स० ११२६) निक्खेपकण्डे, “या एतेसु परेसं लाभादीसु किं इमिना इमेस"न्तिआदिना तंसंवण्णनायञ्च वुत्तानेव, तस्मा तत्थ वुत्तनयेनेव वेदितब्बानीति अधिप्पायो ।
यस्मा पन इस्सामच्छरियानि बह्वादीनवानि, तेसं विभावना लोकस्स बहुकारा, तस्मा
237
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org