________________
११४
दीघनिकाये महावग्गटीका
अदु०
आगतसद्धा आगमनीयसद्धा, सा सातिसया महाबोधिसत्तानं परोपदेसेन विना सद्धेय्यवत्थं अविपरीततो ओगाहेत्वा अधिमुच्चनतोति आह “ सब्बञबोधिसत्तानं होती 'ति । सच्चपटिवेधतो आगतसद्धा अधिगमसद्धा सुरबन्धादीनं (दी० नि० अट्ठ० ३.११८; ध० प० अट्ठ० १.सुप्पबुद्धकुट्ठिवत्थु; उदा० अट्ठ० ४३) विय । “ सम्मासम्बुद्धो भगवा 'तिआदिना बुद्धादीसु उप्पज्जनकपसादो पसादसद्धा महाकप्पिनराजादीनं (अ० नि० १.१.२३१; ध० प० अट्ठ० १. महाकप्पिनत्थेरवत्थु थेरगा० अट्ठ० २.महाकप्पिनत्थेरगाथावण्णना, वित्थारो) विय । " एवमेत"न्ति ओक्कन्तित्वा पक्खन्दित्वा सद्दहनवसेन कप्पनं ओकप्पनं । दुविधापीति पसादसद्धापि ओकप्पनसद्धापि । तत्थ पसादसद्धा अपरनेय्यरूपा होति सवनमत्तेन पसीदनतो । ओकप्पनसद्धा सद्धेय्यवत्थं ओगाहेत्वा अनुपविसित्वा " एवमेत"न्ति पच्चक्खं करोन्ती विय पवत्तति । ह “सद्धाधिमुत्तो वक्कलित्थेरसदिसो होती"ति । तस्स हीति ओकप्पनसद्धाय समन्नागतस्स । हिरी एतस्स अत्थीति हिरि, हिरि मनो एतेसन्ति हिरिमनाति आह "पाप... पे०... चित्ताति । पापतो ओत्तप्पेन्ति उब्बिज्जन्ति भायन्तीति ओत्तप्पी ।
बहु सुतं सुत्तगेय्यादि एतेनाति बहुस्सुतो, सुतग्गहणं चेत्थ निदस्सनमत्तं धारणपरिचयपरिपुच्छानुपेक्खनदिट्ठिनिज्झानानं पेत्थ इच्छितब्बत्ता । सवनमूलकत्ता वा सम्प तग्गहणेनेव गहणं दट्ठब्बं । अत्थकामेन परियापुणितब्बतो, दिट्ठधम्मिकादिपुरिसत्थसिद्धिया परियत्तभावतो च परियत्ति, तीणि पिटकानि । सच्चप्पटिवेधो सच्चानं पटिविज्झनं । तदपि बाहुसच्चं यथावुत्तबाहुसच्चकिच्चनिप्फत्तितो । परियत्ति अधिप्पेता सच्चपटिवेधावहेन बाहुसच्चेन बहुस्सुतभावस्स इध इच्छितत्ता । सोति परियत्तिबहुस्सुतो । चतुब्बिधो हो पञ्चमस्स पकारस्स अभावतो । सब्बत्थकबहुस्सुतोति निस्सयमुच्चनकबहुस्सुतादयो विय पदेसिको अहुत्वा पिटकत्तये सब्बत्थकमेव बाहुसच्चसब्भावतो सब्बस्स अत्थस्स कायनतो कथनतो सब्बत्थकबहुस्सुतो । ते इध अधिप्पेता पटिपत्तिपटिवेधसद्धम्मानं मूलभूते परियत्तिसद्धम्मे सुप्पतिट्ठितभावतो ।
(३.१३८ - १३८)
आरद्धन्ति पग्गहितं । तं पन दुविधम्पि वीरियारम्भविभागेन दस्सेतुं “ तत्था "तिआदि तं । तत्थ एककात एकाकिनो, वूपकट्ठविहारिनोति अत्थो ।
Jain Education International
पुच्छित्वाति परतो पुच्छित्वा । सम्पटिच्छापेतुन्ति " त्वं असुकनामो 'ति वत्वा तेहि “आमा”ति पटिजानापेतुन्ति अत्थो । एवं चिरकतादि अनुस्सरणसमत्थसतिनेपक्कानं
114
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org