Page Text
________________
(२.१२४-१२६)
अत्तसमनुपस्सनावण्णना
तस्मिं सति सदा सब्बवेदनापवत्तिप्पसङ्गतो दिहिगतिको अगतिया एकक्खणेपि बहूनम्पि वेदनानं उप्पत्तिं पटिजानेय्याति तस्स अवसरं अदेन्तो "न एकक्खणे बहूनं वेदनानं उप्पत्ति अत्थी"ति आह, पच्चक्खविरुद्धमेतन्ति अधिप्पायो । एतेन पेतं नक्खमतीति एतेन विरुद्धत्तसाधनेनपि सब्बेन सबं अत्तनो अभावेनपि पण्डितानं न रुच्चति, एतं दस्सनं धीरा नक्खमन्तीति अत्थो ।
१२४. इन्द्रियबद्धेपि रूपप्पबन्धे वायोधातुविष्फारवसेन काचि किरिया नाम लब्भतीति सुद्धरूपक्खन्धेपि यत्थ कदाचि वायोधातुविष्फारो लब्भति, तमेव निदस्सनभावेन गण्हन्तो "तालवण्टे वा वातपाने वा"ति आह । वेदनाधम्मेसूति वेदनाधम्मवन्तेसु । "अहमस्मी"ति इमिना तयोपि खन्धे एकज्झं गहेत्वा अहंकारस्स उप्पज्जनाकारो वुत्तोति । "अयमहमस्मी"ति पन इमिना तत्थ एकं एकं गहेत्वा अहंकारस्स उप्पज्जनाकारो वृत्तो । तेनाह "एकधम्मोपी"तिआदि। तन्ति “अहमस्मीति अहंकारुप्पत्तिं। सा हि चतुक्खन्धनिरोधेन अनुपलब्भमानसन्निस्सया ससविसाणतिखिणता विय न भवेय्यावाति ।
एत्तावताति “कित्तावता च आनन्दा''तिआदिना "तन्ताकुलकजाता"ति पदस्स अनुसन्धिदस्सनवसेन पवत्तेन एत्तकेन देसनाधम्मेन । कामं हेट्ठापि वट्टकथाव कथिता, इध पन दिट्ठिगतिकस्स वट्टतो सीसुक्खिपनासमत्थताविभावनवसेन मिच्छादिट्ठिया महासावज्जभावदीपनियकथा पकासिताति तं दस्सेन्तो "वट्टकथा कथिता"ति आह । ननु वट्टमूलं अविज्जा तण्हा, ता अनामसित्वा ततो अञथा कस्मा इध वट्टकथा कथिताति आह "भगवा ही"तिआदि । अविज्जासीसेनाति अविज्जं उत्तमङ्गं कत्वा, अविज्जामुखेनाति अत्थो । कोटि न पचायतीति “असुकस्स नाम सम्मासम्बुद्धस्स, चक्कवत्तिनो वा काले अविज्जा उप्पन्ना, न ततो पुब्बे अत्थी''ति अविज्जाय आदि मरियादा अप्पटिहतस्स मम सब्ब तञाणस्सापि न पञ्जायति अविज्जमानत्ता एवाति अत्थो । अयं पच्चयो इदप्पच्चयो, तस्मा इदप्पच्चया, इमस्मा आसवादिकारणाति अत्थो । भवतण्हायाति भवसंयोजनभूताय तण्हाय । भवदिट्ठियाति सस्सतदिट्ठिया । “तत्थ तत्थ उपपज्जन्तो"ति इमिना “इतो एत्थ एत्तो इधा''ति एवं अपरियन्तं अपरापरुप्पत्तिं दस्सेति । तेनाह "महासमुद्दे"तिआदि ।
१२६. पच्चयाकारमूळहस्साति भूतकथनमेतं, न विसेसनं । सब्बोपि हि दिट्ठिगतिको पच्चयाकारमूळ्हो एवाति । विवढे कथेन्तोति वट्टतो विनिमुत्तत्ता विवढें, विमोक्खो, तं
99
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 009983 |
| Book Title | Mahavagga Tika |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publisher | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publication Year | 1998 |
| Total Pages | 410 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Interfaith & Buddhism |
| File Size | 15 MB |