Page Text
________________
(२.९५ - ९५ )
अपसादनावण्णना
पदेसत्राणे ठितोति सावको हुत्वा सेक्खभावतो तत्थापि पदेसत्राणे ठितो । बुद्धानं कथाय “तं तथागतो अभिसमेती' 'तिआदिकाय पच्चनीकं होति । अनञ्ञसाधारणस्स हि वसेन बुद्धानं सीहनादो, न अञ्ञसाधारणस्स ।
“वायमन्तस्सेवा "ति इमिना विसेसतो आणसम्भारसम्भरणं पञ्ञापारमितापूरणं वदति । तस्स च सब्बम्पि पुञ्ञ उपनिस्सयो ।
" एस देवमनुस्सानं, सब्बकामददो निधि ।
यं यदेवाभिपत्थेन्ति, सब्बमेतेन लब्भती 'ति । । ( खु० पा० ८.१० ) -
Jain Education International
७९
हि वृत्तं । तस्मा महाबोधिसत्तानं सब्बेसम्पि पुञ्ञसम्भारो यावदेव ञाणसम्भारत्थो सम्मासम्बोधिसमधिगमसमत्थत्ताति आह " पच्चयाकारं ... पे०... नत्थी" ति । इदानि पच्चयाकारपटिवेधस्सेव वा महानुभावतादस्सनमुखेन पटिच्चसमुप्पादस्सेव परमगम्भीरतं दस्सेतुं “अविज्जा"ति आदि वृत्तं । नवहि आकारेहीति उप्पादादीहि नवहि आकारेहि । अविज्जा हि सङ्घारानं उप्पादो हुत्वा पच्चयो होति, पवत्तं हुत्वा निमित्तं, आयूहनं, संयोगो, पलिबोधो, समुदयो, हेतु, पच्चयो हुत्वा पच्चयो होति । एवं सङ्घारादयो विञ्ञाणादीनं । वृत्ततं पटिसम्भिदामग्गे “कथं पच्चयपरिग्गहे पञ्ञा धम्मट्ठितिञाणं ? अविज्जा सङ्घारानं उप्पादट्ठिति च पवत्तट्ठिति च निमित्तट्ठिति च आयूहनट्ठिति च सञगट्ठति च पलिबोधट्ठिति च समुदयट्ठिति च हेतुट्ठिति च पच्चयट्ठिति च इमेहि नवहाकारेहि अविज्जापच्चया सङ्घारा पच्चयसमुप्पन्ना 'तिआदि (पटि० म० १.४५) ।
तत्थ नवहाकारेहीति नवहि पच्चयभावूपगमनाकारेहि । उप्पज्जति एतस्मा फलन्ति उप्पादो, फलुप्पत्तिया कारणभावो । सति च अविज्जाय सङ्घारा उप्पज्जन्ति, नासति, तस्मा अविज्जा सङ्घारानं उप्पादो हुत्वा पच्चयो होति । तथा अविज्जाय सति सङ्घारा पवत्तन्ति नीयन्ति च । यथा च भवादीसु खिपन्ति एवं तेसं अविज्जा पच्चयो होति । तथा आयूहन्ति फलुप्पत्तिया घटेन्ति, संयुज्जन्ति अत्तनो फलेन । यस्मिं सन्ताने सयं उप्पन्ना, तं पलिबुन्धन्ति । पच्चयन्तरसमवाये उदयन्ति उप्पज्जन्ति । हिनोति च सङ्घारानं कारणभावं गच्छति । पटिच्च अविज्जं सङ्घारा अयन्ति पवत्तन्तीति एवं अविज्जाय सङ्घारानं कारणभावूपगमनविसेसा उप्पादादयो वेदितब्बा । तत्थ तथा सङ्घारादीनं विञ्ञाणादीसु उप्पादट्ठितिआदीसुपि । तिट्ठति एतेनाति ठिति, कारणं । उप्पादो एव ठिति
79
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 009983 |
| Book Title | Mahavagga Tika |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publisher | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publication Year | 1998 |
| Total Pages | 410 |
| Language | Prakrit, Sanskrit |
| Classification | Interfaith & Buddhism |
| File Size | 15 MB |