________________
३२
दीघनिकाये पाथिकवग्गट्ठकथा
(३.९०-९२)
विसमलोभस्स च पहानवसेन द्वादसविधं वेदितब्बं । इदं खो तात तन्ति इदं दसविधं द्वादसविधञ्च अरियचक्कवत्तिवत्तं नाम। वत्तमानस्साति पूरेत्वा वत्तमानस्स । तदहुपोसथेतिआदि महासुदस्सने वुत्तं ।
९०. समतेनाति अत्तनो मतिया । सुदन्ति निपातमत्तं । पसासतीति अनुसासति । इदं वुत्तं होति- पोराणकं राजवंसं राजपवेणिं राजधम्मं पहाय अत्तनो मतिमत्ते ठत्वा जनपदं अनुसासतीति । एवमयं मघदेववंसस्स कळारजनको विय दळहनेमिवंसस्स उपच्छेदको अन्तिमपुरिसो हुत्वा उप्पन्नो । पुब्बेनापरन्ति पुब्बकालेन सदिसा हुत्वा अपरकालं । जनपदा न पबन्तीति न वड्डन्ति । यथा तं पुब्बकानन्ति यथा पुब्बकानं राजूनं पुब्बे च पच्छा च सदिसायेव हुत्वा पब्बिंसु, तथा न पब्बन्ति । कत्थचि सुञा होन्ति हतविलुत्ता, तेलमधुफाणितादीसु चेव यागुभत्तादीसु च ओजापि परिहायित्थाति अत्यो।
अमच्चा पारिसज्जाति अमच्चा चेव परिसावचरा च। गणकमहामत्ताति अच्छिद्दकादिपाठगणका चेव महाअमच्चा च । अनीकट्ठाति हथिआचरियादयो । दोवारिकाति द्वाररक्खिनो । मन्तस्साजीविनोति मन्ता वुच्चति पञ्जा, तं निस्सयं कत्वा ये जीवन्ति पण्डिता महामत्ता, तेसं एतं नाम ।
आयुवण्णादिपरिहानिकथावण्णना ९१. नो च खो अधनानन्ति बलवलोभत्ता पन अधनानं दलिद्दमनुस्सानं धनं नानुप्पदासि । नानुपदियमानेति अननुप्पदियमाने, अयमेव वा पाठो। दालिदियन्ति दलिद्दभावो । अत्तना च जीवाहीति सयञ्च जीवं यापेहीति अत्थो । उद्धग्गिकन्तिआदीसु उपरूपरिभूमीसु फलदानवसेन उद्धमग्गमस्साति उद्धग्गिका। सग्गस्स हिता तत्रुपपत्तिजननतोति सोवग्गिका । निब्बत्तट्ठाने सुखो विपाको अस्साति सुखविपाका । सुटु अग्गानं दिब्बवण्णादीनं दसन्नं विसेसानं निब्बत्तनतो सग्गसंवत्तनिका । एवरूपं दक्खिणं दानं पतिठ्ठपेतीति अत्थो ।
९२. पवडिस्सतीति वड्विस्सति बहुं भविस्सति । सुनिसेधं निसेधेय्यन्ति सुट्ट निसिद्धं निसेधेय्यं । मूलघच्चन्ति मूलहतं । खरस्सरेनाति फरुससद्देन । पणवेनाति वज्झभेरिया।
32
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org