________________
२४
दीघनिकाये पाथिकवग्गट्ठकथा
(२.७७-७९)
ब्रह्मचरियपरियोसानादिवण्णना ७७. अच्चयोतिआदीनि सामञ्चफले (दी० नि० अट्ठ० १.२५०) वुत्तानि । उजुजातिकोति कायवादिविरहितो उजुसभावो। अहमनुसासामीति अहं तादिसं पुग्गलं अनुसासामि, धम्मं अस्स देसेमि । सत्ताहन्ति सत्तदिवसानि, इदं सबम्पि भगवा दन्धपक्षं पुग्गलं सन्धायाह असठो पन अमायावी उजुजातिको तंमुहुत्तेनेव अरहत्तं पत्तुं सक्खिस्सति । इति भगवा "असठ"न्तिआदिवचनेन सठो हि वङ्कवतो, मयापि न सक्का अनुसासितून्ति दीपेन्तो परिब्बाजकं पादेसु गहेत्वा महामेरुपादतले विय खिपित्य । कस्मा ? अयहि अतिसठो, कुटिलचित्तो सत्थरि एवं कथेन्तेपि बुद्धधम्मसङ्घसु नाधिमुच्चति, अधिमुच्चनत्थाय सोतं न ओदहति, कोहजे ठितो सत्थारं खमापेति। तस्मा भगवा तस्सज्झासयं विदित्वा “एतु विजू पुरिसो असठो"तिआदिमाह । सठं पनाहं अनुसासितुं न सक्कोमीति ।
७८. अन्तेवासिकम्यताति अन्तेवासिकम्यताय, अम्हे अन्तेवासिके इच्छन्तो । एवमाहाति “एतु वि पुरिसो''तिआदिमाह । यो एव वो आचरियोति यो एव तुम्हाकं पकतिया आचरियो। उद्देसा नो चावेतुकामोति अत्तनो अनुसासनिं गाहापेत्वा अम्हे अम्हाकं उद्देसतो चावेतुकामो । सो एव वो उद्देसो होतूति यो तुम्हाकं पकतिया उद्देसो, सो तुम्हाकंयेव होतु, न मयं तुम्हाकं उद्देसेन अस्थिका। आजीवाति आजीवतो । अकुसलसङ्घाताति अकुसलाति कोट्ठासं पत्ता। अकुसला धम्माति द्वादस अकुसलचित्तुप्पादधम्मा तण्हायेव वा विसेसेन । सा हि पुनब्भवकरणतो “पोनोब्भविका"ति वुत्ता। सदरथाति किलेसदरथसम्पयुत्ता । जातिजरामरणियाति जातिजरामरणानं पच्चयभूता । संकिलेसिका धम्माति द्वादस अकुसलचित्तुप्पादा । वोदानियाति, समथविपस्सना धम्मा । ते हि सत्ते वोदापेन्ति, तस्मा “वोदानिया'ति वुच्चन्ति। पापारिपूरिन्ति मग्गपञापारिपूरिं। वेपुल्लत्तञ्चाति फलपञ्जावेपुल्लतं, उभोपि वा एतानि अञ्चमञवेवचनानेव । इदं वुत्तं होति "ततो तुम्हे मग्गपञञ्चेव फलपञञ्च दिढेव धम्मे सयं अभिज्ञा सच्छिकत्वा उपसम्पज्ज विहरिस्सथा''ति । एवं भगवा परिब्बाजके आरब्भ अत्तनो ओवादानुसासनिया फलं दस्सेन्तो अरहत्तनिकूटेन देसनं निट्ठपेसि ।
७९. यथा तं मारेनाति यथा मारेन परियुट्टितचित्ता निसीदन्ति एवमेव तुण्हीभूता...पे०... अप्पटिभाना निसिन्ना ।
24
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org