________________
४
दीघनिकाये पाथिकवग्गट्ठकथा
कोरक्खत्तियवत्थुवण्णना
७. एक मिदाहन्ति इमिना किं दस्सेति ? इदं सुत्तं द्वीहि पदेहि आबद्धं इद्धिपाटिहारियं न करोतीति च अग्गञ्ञ न पञ्ञपेतीति च । तत्थ "अग्गञ्ञ न पञ्ञपेतीति इदं पदं सुत्तपरियोसाने दस्सेस्सति । " पाटिहारियं न करोतीति इमस्स पन पदस्स अनुसन्धिदस्सनवसेन अयं देसना आरद्धा ।
तत्थ एक मिदाहन्ति एकस्मिं अहं । समयन्ति समये, एकस्मिं काले अहन्ति अत्थो । थूलूसूति थूलू नाम जनपदो तत्थ विहरामि । उत्तरका नामाति इत्थिलिङ्गवसेन उत्तरकाि एवंनामको थूलूनं जनपदस्स निगमो, तं निगमं गोचरगामं कत्वाति अत्थो । अचेोति नग्गो । कोरक्खत्तियोति अन्तोवङ्कपादो खत्तियो । कुक्कुरवतिकोति समादिन्नकुक्कुरवतो सुनखो विय घायित्वा खादति, उद्धनन्तरे निपज्जति, अञ्ञम्पि सुनखकिरियमेव करोति । चतुक्कुण्डिकोति चतुसङ्घट्टितो द्वे जाणूनि द्वे च कप्परे भूमियं ठपेत्वा विचरति छमानिकिण्णन्ति भूमियं निकिण्णं पक्खित्तं ठपितं । भक्खसन्ति भक्खं किञ्चि खादनीयं भोजनीयं । मुखेनेवाति हत्थेन अपरामसित्वा खादनीयं मुखेनेव खादति, भोजनीयम्पि मुखेनेव भुञ्जति । साधुरूपोति सुन्दररूपो । अयं समणोति अयं अरहतं समणो एकोति । तत्थ ताति पत्थनत्थे निपातो । एवं किरस्स पत्थना अहोसि “इमिना समणेन सदिसो अञ्ञो समणो नाम नत्थि, अयहि अप्पिच्छताय वत्थं न निवासेति, 'एस पपञ्चो ति मञ्ञमानो भिक्खाभाजनम्पि न परिहरति, छमानिकिण्णमेव खादति, अयं समणो नाम । मयं पन किं समणाति ? एवं सब्बञ्ञबुद्धस्स पच्छतो चरन्तोव इमं पापकं वितक्कं वितक्केसि |
Jain Education International
(१.७-७)
एतदवोचाति भगवा किर चिन्तेसि " अयं सुनक्खत्तो पापज्झासयो, किं नु इमं दिस्वा चिन्तेसी” ति ? अथेवं चिन्तेन्तो तस्स अज्झासयं विदित्वा “अयं मोघपुरिसो मादिसस्स सब्बञ्जुनो पच्छतो आगच्छन्तो अचेलं अरहाति मञ्ञति, इधेव दाना निग्गहं अरहती”ति अनिवत्तित्वाव एतं त्वम्पि नामाति आदिवचनमवोच । तत्थ त्वम्प नामाति गरहत्थे पिकारो । गरहन्तो हि नं भगवा " त्वम्पि नामा" ति आह । " त्वम्पि नाम एवं हीनज्झासयो, अहं समणो सक्यपुत्तियोति एवं पटिजानिस्ससी "ति अयहेत्थ अधिप्पायो । किं पन मं, भन्तेति मय्हं, भन्ते, किं गारव्हं दिस्वा भगवा " एवमाहा " ति पुच्छति । अथस्स भगवा आचिक्खन्तो " ननु ते "तिआदिमाह । मच्छरायतीति “मा
4
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org