________________
(१०.३२३-३२३)
छक्कवण्णना
१९७
आगतागतद्वाने झानविपस्सनामग्गफलानि जानाति, तस्स एवं जानतो पीति उप्पज्जति । सो तस्सा पीतिया अन्तरा ओसक्कितुं न देन्तो उपचारकम्मट्ठानिको हुत्वा विपस्सनं वड्वेत्वा अरहत्तं पापुणाति । तं सन्धाय वुत्तं - “चित्तं समाधियती"ति । सेसेसुपि एसेव नयो । अयं पन विसेसो, समाधिनिमित्तन्ति अट्ठतिसाय आरम्मणेसु अञतरो समाधियेव समाधिनिमित्तं । सुग्गहितं होतीतिआदीसु आचरियसन्तिके कम्मट्ठानं उग्गण्हन्तेन सुट्ठ गहितं होति । सुट्ठ मनसिकतन्ति सुट्ट उपधारितं । सुप्पटिविद्धं पञ्जायाति पाय सुटु पच्चक्खं कतं । तस्मिं धम्मेति तस्मिं कम्मट्ठानपाळिधम्मे ।
विमुत्तिपरिपाचनीयाति विमुत्ति वुच्चति अरहत्तं, तं परिपाचेन्तीति विमुत्तिपरिपाचनीया। अनिच्चसाति अनिच्चानुपस्सनााणे उप्पन्नसज्ञा। अनिच्चे दुक्खसजाति दुक्खानुपस्सनाजाणे उप्पन्नसञ्जा। दुक्खे अनत्तसज्ञाति अनत्तानुपस्सनाजाणे उप्पन्नसञ्जा। पहानसजाति पहानानुपस्सनााणे उप्पन्नसा। विरागसञ्जाति विरागानुपस्सनााणे उप्पन्नसआ।
"इमे खो आवुसो"तिआदि वुत्तनयेनेव योजेतब्बं । इति छब्बीसतिया पञ्चकानं वसेन तिंससतपन्हे कथेन्तो थेरो सामग्गिरसं दस्सेसीति ।
पञ्चकवण्णना निहिता।
छक्कवण्णना
३२३. इति पञ्चकवसेन सामग्गिरसं दस्सेत्वा इदानि छक्कवसेन दस्सेतुं पुन देसनं आरभि । तत्थ अज्झत्तिकानीति अज्झत्तज्झत्तिकानि। बाहिरानीति ततो अज्झत्तज्झत्ततो बहिभूतानि । वित्थारतो पन आयतनकथा विसुद्धिमग्गे कथिताव | विणकायाति विज्ञाणसमूहा। चक्खुविज्ञाणन्ति चक्खुपसादनिस्सितं कुसलाकुसलविपाकविज्ञाणं । एस नयो सब्बत्थ । चक्खुसम्फस्सोति चक्खुनिस्सितो सम्फस्सो। सोतसम्फस्सादीसुपि एसेव नयो । मनोसम्फस्सोति इमे दस सम्फस्से ठपत्वा सेसो सब्बो मनोसम्फस्सो नाम । वेदनाछक्कम्पि एतेनेव नयेन वेदितब्बं । रूपसञ्जाति
197
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org