________________
छद्दिसापटिच्छादनकण्डवण्णना
२७३. अलमत्तोति पुत्तदारभरणं कत्वा अगारं अज्झावसनसमत्थो । पण्डितोति दिसानमस्सनट्ठाने पण्डितो हुत्वा । सहोति सुखुमत्थदस्सनेन सण्हवाचाभणनेन वा सहो हुत्वा । पटिभानवाति दिसानमस्सनट्ठाने पटिभानवा हुत्वा निवातवृत्तीति नीचवृत्ति | अत्थद्धोति थम्भरहितो । उट्ठानकोति उट्ठानवीरियसम्पन्नो । अनलसोति निक्कोसज्जो । अच्छिन्नवृत्तीति निरन्तरकरणवसेन अखण्डवृत्ति । मेधावीति ठानुप्पत्तिया पञ्चाय समन्नागतो ।
(८.२७३ - २७४)
सङ्गाहकोति चतूहि सङ्ग्रहवत्थूहि सङ्गहकरो । मित्तकरोति मित्तगवेसनो । वदति पुब्बकारिना, वुत्तवचनं जानाति । सहायकस्स घरं गतकाले “मय्हं सहायकस्स वेठनं देथ, साटकं देथ, मनुस्सानं भत्तवेतनं देथा ति वुत्तवचनमनुस्सरन्तो तस्स अत्तनो गेहं आगतस्स तत्तकं वा ततो अतिरेकं वा पटिकत्ताति अत्थो । अपिच सहायकस्स घरं गन्त्वा इमं नाम गहिस्सामीति आगतं सहायकं लज्जाय गण्हितुं असक्कोन्तं अनिच्छारितम्पि तस्स वाचं ञत्वा येन अत्थेन सो आगतो, तं निप्फादेन्तो वद नाम । येन येन वा पन सहायकस्स ऊनं होति, ओलोकेत्वा तं तं देन्तोपि वदञ्ज्येव । नेताति तं तं अत्थं दस्सेन्तों पञ्ञाय नेता । विविधानि कारणानि दस्सेन्तो नेतीति विनेता । पुनप्पुनं नेतीति अनुनेता ।
तत्थ तत्थाति तस्मिं तस्मिं पुग्गले । रथस्साणीव यायतोति यथा आणिया सतिव रथो याति, असति न याति एवं इमेसु सङ्गहेसु सतियेव लोको वत्तति, असति न वत्तति । तेन वुत्तं - “एते खो सङ्गहा लोके, रथस्साणीव यायतो 'ति ।
१२७
न माता पुत्तकारणाति यदि माता एते सङ्ग्रहे पुत्तस्स न करेय्य, पुत्तकारणा मानं वा पूजं वा न लभेय्य ।
सङ्गहा एतेति उपयोगवचने पच्चत्तं । “सङ्गहे एते 'ति वा पाठो । सम्मपेक्खन्तीति सम्मा पेक्खन्ति । पासंसा च भवन्तीति पसंसनीया च भवन्ति ।
२७४. इति भगवा या दिसा सन्धाय ते गहपतिपुत्त पिता आह "दि नमस्सेय्यासी”ति, इमा ता छ दिसा । यदि त्वं पितु वचनं करोसि, इमा दिसा नमस्साति दस्सेन्तो सिङ्गालस्स पुच्छाय ठत्वा देसनं मत्थकं पापेत्वा राजगहं पिण्डाय
Jain Education International
127
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org