________________
१२६
दीघनिकाये पाथिकवग्गट्ठकथा
(८.२७२-२७२)
एकविहारीति तस्स तस्स अनुरूपं सल्लक्खेत्वा भत्तदानेन चेव परिब्बयदानेन च । गिलानुपट्टानेनाति अफासुककाले कम्मं अकारेत्वा सप्पायभेसज्जादीनि दत्वा पटिजग्गनेन । अच्छरियानं रसानं संविभागेनाति अच्छरिये मधुररसे लभित्वा सयमेव अखादित्वा तेसम्पि ततो संविभागकरणेन । समये वोस्सग्गेनाति निच्चसमये च कालसमये च वोस्सज्जनेन । निच्चसमये वोस्सज्जनं नाम सकलदिवसं कम्मं करोन्ता किलमन्ति । तस्मा यथा न किलमन्ति, एवं वेलं ञत्वा विस्सज्जनं । कालसमये वोस्सग्गो नाम छणनक्खत्तकीळादीसु अलङ्कारभण्डखादनीयभोजनीयादीनि दत्वा विस्सज्जनं । दिनादायिनोति चोरिकाय किञ्चि अगहेत्वा सामिकेहि दिन्नस्सेव आदायिनो । सुकतकम्मकराति “किं एतस्स कम्मेन कतेन, न मयं किञ्चि लभामा"ति अनुज्झायित्वा तुट्ठहदया यथा तं कम्मं सुकतं होति, एवं कारका । कित्तिवण्णहराति परिसमज्झे कथाय सम्पत्ताय "को अम्हाकं सामिकेहि सदिसो अत्थि, मयं अत्तनो दासभावम्पि न जानाम, तेसं सामिकभावम्पि न जानाम, एवं नो अनुकम्पन्ती"ति गुणकथाहारका । सेसमिधापि पुरिमनयेनेव योजेतब्बं । .
२७२. मेत्तेन कायकम्मेनातिआदीस मेत्तचित्तं पच्चूपट्टपेत्वा कतानि कायकम्मादीनि मेत्तानि नाम वुच्चन्ति । तत्थ भिक्खू निमन्तेस्सामीति विहारगमनं, धमकरणं गहेत्वा उदकपरिस्सावनं, पिट्ठिपरिकम्मपादपरिकम्मादिकरणञ्च मेत्तं कायकम्मं नाम। भिक्खू पिण्डाय पविढे दिस्वा "सक्कच्चं यागु देथ, भत्तं देथा'"तिआदिवचनञ्चेव, साधुकारं दत्वा धम्मसवनञ्च सक्कच्चं पटिसन्थारकरणादीनि च मेत्तं वचीकम्मं नाम । “अम्हाकं कुलूपकत्थेरा अवेरा होन्तु अब्यापज्जाति एवं चिन्तनं मेत्तं मनोकम्मं नाम । अनावटद्वारतायाति अपिहितद्वारताय । तत्थ सब्बद्वारानि विवरित्वापि सीलवन्तानं अदायको अकारको पिहितद्वारोयेव। सब्बद्वारानि पन पिदहित्वापि तेसं दायको कारको विवटद्वारोयेव । इति सीलवन्तेसु गेहद्वारं आगतेसु सन्तंयेव नत्थीति अवत्वा दातब्बं । एवं अनावटद्वारता नाम होति ।
आमिसानुप्पदानेनाति पुरेभत्तं परिभुजितब्बकं आमिसं नाम, तस्मा सीलवन्तानं यागुभत्तसम्पदानेनाति अत्थो । कल्याणेन मनसा अनुकम्पन्तीति “सब्बे सत्ता सुखिता होन्तु अवेरा अरोगा अब्यापज्जा"ति एवं हितफरणेन । अपिच उपट्ठाकानं गेहं अञ्जे सीलवन्ते सब्रह्मचारी गहेत्वा पविसन्तापि कल्याणेन चेतसा अनुकम्पन्ति नाम । सुतं परियोदापेन्तीति यं तेसं पकतिया सुतं अत्थि, तस्स अत्थं कथेत्वा कथं विनोदेन्ति, तथत्ताय वा पटिपज्जापेन्ति । सेसमिधापि पुरिमनयेनेव योजेतब्बं ।
126
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org