________________
११६
दीघनिकाये पाथिकवग्गट्ठकथा
(८.२४८-२४९)
सुरामेरयस्स छआदीनवादिवण्णना __२४८. एवं छन्नं अपायमुखानं मातिकं ठपेत्वा इदानि तानि विभजन्तो छ खो मे, गहपतिपुत्त आदीनवातिआदिमाह । तत्थ सन्दिट्टिकाति सामं पस्सितब्बा, इधलोकभाविनी । धनजानीति धनहानि । कलहप्पवहनीति वाचाकलहस्स चेव हत्थपरामासादिकायकलहस्स च वड्डनी। रोगानं आयतनन्ति तेसं तेसं अक्खिरोगादीनं खेत्तं । अकित्तिसज्जननीति सुरं पिवित्वा हि मातरम्प पहरन्ति पितरम्पि, अनं बहुम्पि अवत्तब्बं वदन्ति, अकत्तब्धं करोन्ति । तेन गरहम्पि दण्डम्पि हत्थपादादिछेदम्पि पापुणन्ति, इधलोकेपि परलोकेपि अकित्तिं पापुणन्ति, इति तेसं सा सुरा अकित्तिसञ्जननी नाम होति । कोपीननिदंसनीति गुरहट्ठानहि विवरियमानं हिरिं कोपेति विनासेति, तस्मा "कोपीन"न्ति वुच्चति, सुरामदमत्ता च तं तं अङ्गं विवरित्वा विचरन्ति, तेन नेसं सा सुरा कोपीनस्स निदंसनतो "कोपीननिदंसनी"ति वुच्चति । पञआय दुब्बलिकरणीति सागतत्थेरस्स विय कम्मस्सकतपत्रं दुब्बलं करोति, तस्मा “पञाय दुब्बलिकरणी"ति वुच्चति । मग्गपनं पन दुब्बलं कातुं न सक्कोति। अधिगतमग्गानहि सा अन्तोमुखमेव न पविसति । छटुं पदन्ति छटुं कारणं ।
__ २४९. अत्तापिस्स अगुत्तो अरखितो होतीति अवेलाय चरन्तो हि खाणुकण्टकादीनिपि अक्कमति, अहिनापि यक्खादीहिपि समागच्छति, तं तं ठानं गच्छतीति ञत्वा वेरिनोपि नं निलीयित्वा गण्हन्ति वा हनन्ति वा । एवं अत्तापिस्स अगुत्तो होति अरक्खितो । पुत्तदारापि “अम्हाकं पिता अम्हाकं सामि रत्तिं विचरति, किमङ्गं पन मय"न्ति इतिस्स पुत्तधीतरोपि भरियापि बहि पत्थनं कत्वा रत्तिं चरन्ता अनयब्यसनं पापुणन्ति । एवं पुत्तदारोपिस्स अगुत्तो अरक्खितो होति। सापतेय्यन्ति तस्स पुत्तदारपरिजनस्स रत्तिं चरणकभावं ञत्वा चोरा सुझं गेहं पविसित्वा यं इच्छन्ति, तं हरन्ति । एवं सापतेय्यम्पिस्स अगुत्तं अरक्खितं होति। सडियो च होतीति अबेहि कतपापकम्मेसुपि “इमिना कतं भविस्सती"ति सङ्कितब्बो होति । यस्स यस्स घरद्वारेन याति, तत्थ यं अञ्जेन चोरकम्मं परदारिककम्मं वा कतं, तं “इमिना कतन्ति वुत्ते अभूतं असन्तम्पि तस्मिं रूहति पतिट्ठाति । बहूनञ्च दुक्खधम्मानन्ति एत्तकं दुक्खं, एत्तकं दोमनस्सन्ति वत्तुं न सक्का, अञ्जस्मिं पुग्गले असति सब्बं विकालचारिम्हि आहरितब्बं होति, इति सो बहूनं दुक्खधम्मानं पुरक्खतो पुरेगामी होति ।
116
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org