________________
दीघनिकाये महावग्गट्ठकथा
(१.३५-३५)
सहस्सम्पि गण्हन्ति, ते धनदण्डेन रज्जं कारेन्ति । ये छेज्जभेज्जं अनुसासन्ति, ते सत्थदण्डेन । अयं पन दुविधम्पि दण्डं पहाय अदण्डेन अज्झावसति । असत्थेनाति ये एकतोधारादिना सत्थेन परं विहेसन्ति, ते सत्थेन रज्जं कारेन्ति नाम । अयं पन सत्थेन खुद्दमक्खिकायपि पिवनमत्तं लोहितं कस्सचि अनुप्पादेत्वा धम्मेनेव - “एहि खो महाराजा'"ति एवं पटिराजूहि सम्पटिच्छितागमनो वुत्तप्पकारं पथविं अभिविजिनित्वा अज्झावसति, अभिभवित्वा सामी हुत्वा वसतीति अत्थो।
एवं एकं निप्फत्तिं कथेत्वा दुतियं कथेतुं सचे खो पनातिआदि वुत्तं । तत्थ रागदोसमोहमानदिविकिलेसतण्हासङ्खातं छदनं आवरणं विवटं विद्धंसितं विवटकं एतेनाति विवटच्छदो। “विवट्टच्छदा"तिपि पाठो, अयमेव अत्थो ।
३५. एवं दुतियं निप्फत्तिं कथेत्वा तासं निमित्तभूतानि लक्खणानि दस्सेतुं अयहि, देव, कुमारोतिआदि वुत्तं । तत्थ सुप्पतिद्वितपादोति यथा अञसं भूमियं पादं ठपेन्तानं अग्गपादतलं वा पण्हि वा पस्सं वा पठमं फुसति, वेमज्झे वा पन छिदं होति, उक्खिपन्तानं अग्गतलादीसु एककोट्ठासोव पठमं उट्ठहति, न एवमस्स । अस्स पन सुवण्णपादुकतलमिव एकप्पहारेनेव सकलं पादतलं भूमिं फुसति, एकप्पहारेनेव भूमितो उट्ठहति । तस्मा अयं सुप्पतिट्टितपादो ।
चक्कानीति द्वीसु पादतलेसु द्वे चक्कानि, तेसं अरा च नेमि च नाभि च पाळियं वुत्ताव। सब्बाकारपरिपूरानीति इमिना पन अयं विसेसो वेदितब्बो, तेसं किर चक्कानं पादतलस्स मज्झे नाभि दिस्सति, नाभिपरिच्छिन्ना वट्टलेखा दिस्सति, नाभिमुखपरिक्खेपपट्टो दिस्सति, पनाळिमुखं दिसति, अरा दिस्सन्ति, अरेसु वट्टिलेखा दिस्सन्ति, नेमिमणिका दिस्सन्ति । इदं ताव पाळियं आगतमेव । सम्बहुलवारो पन अनागतो, सो एवं दट्टब्बो - सत्ति, सिरिवच्छो, नन्दि, सोवत्तिको, वटंसको, वड्डमानकं, मच्छयुगळं, भद्दपीठं, अङ्कुसको, पासादो, तोरणं, सेतच्छत्तं, खग्गो, तालवण्टं, मोरहत्थको, वाळबीजनी, उण्हीसं, मणि, पत्तो, सुमनदामं, नीलुप्पलं, रत्तुप्पलं, सेतुप्पलं, पदुमं, पुण्डरीकं, पुण्णघटो, पुण्णपाति, समुद्दो, चक्कवाळो, हिमवा, सिनेरु, चन्दिमसूरिया, नक्खत्तानि, चत्तारो महादीपा, द्विपरित्तदीपसहस्सानि, अन्तमसो चक्कवत्तिरो परिसं उपादाय सब्बो चक्कलक्खणस्सेव परिवारो।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org