________________
( १.२१ - २३)
बोधिसत्तधम्मतावण्णना
२१. पुरिसेसूति बोधिसत्तस्स पितरं आदि कत्वा केसुचि मनुस्सेसु पुरिसाधिप्पायचित्तं नुपज्जति । बोधिसत्तमातुरूपं पन कुसला सिप्पिका पोत्थकम्मादीसुपि कातुं न सक्कोन्ति । तं दिस्वा पुरिसस्स रागो नुप्पज्जतीति न सक्का वत्तुं सचे पन तं रत्तचित्तो उपसङ्कमितुकामो होति, पादा न वहन्ति, दिब्बसङ्घलिका विय बज्झन्ति । तस्मा ‘“अनतिक्कमनीया’’तिआदि वृत्तं ।
२२. पञ्चन्नं कामगुणानन्ति पुब्बे कामगुणूपसहितन्ति इमिना पुरिसाधिप्पायवसेन वत्थुपटिक्खेपो कतो, इध आरम्मणप्पटिलाभो दस्सितो । तदा किर देविया एवरूपो पुत्ती कुच्छिं उपपन्नोति सुत्वा समन्ततो राजानो महग्घआभरणतूरियादिवसेन पञ्चद्वारारम्मणवत्थुभूतं पण्णाकारं पेसेन्ति । बोधिसत्तस्स च बोधिसत्तमातु च कतकम्मरस उस्सन्नत्ता लाभसक्कारस्स पमाणपरिच्छेदो नत्थि ।
Jain Education International
२५
२३. अकिलन्तकायाति यथा अञ्ञा इत्थियो गब्भभारेन किलमन्ति हत्थपादा उद्धुमाततादीनि पापुणन्ति एवं तस्सा कोचि किलमथो नाहोसि । तिरोकुच्छिगतन्ति अन्तोकुच्छिगतं । परसतीति कललादिकालं अतिक्कमित्वा सञ्जातअङ्गपच्चङ्गअहीनिन्द्रियभावं उपगतंयेव पस्सति । किमत्थं पस्सति ? सुखवासत्थंयेव । यथेव हि माता पुत्तेन सद्धिं निपन्ना वा निसिन्ना वा - “हत्थं वास्स पादं वा ओलम्बन्तं उक्खिपित्वा सण्ठपेस्सामी "ति सुखवासत्थं पुत्तं ओलोकेति एवं बोधिसत्तमातापि यं तं मातु उट्ठानगमनपरिवत्तननिसज्जादीसु उण्हसीतलोणिकतित्तककटुकाहार अज्झोहरणकालेसु च गब्भस्स दुक्खं उप्पज्जति, “अत्थि नु खो मे तं पुत्तस्सा "ति सुखवासत्थं ओलोकयमाना पल्लङ्कं आभुजित्वा निसिन्नं बोधिसत्तं परसति । यथा हि अञ्ञ अन्तोकुच्छिगता पक्का यं अवत्थरित्वा आमासयं उक्खिपित्वा उदरपटलं पिट्ठितो कत्वा पिट्ठिकण्डकं निस्साय उक्कुटिकं द्वीसु मुट्ठीसु हनुकं ठपेत्वा देवे वस्सन्ते रुक्खसुसिरे मक्कटा विय निसीदन्ति, न एवं बोधिसत्तो, बोधिसत्तो पन पिट्ठिकण्डकं पिट्ठितो कत्वा धम्मासने धम्मकथिको विय पल्लङ्कं आभुजित्वा पुरत्याभिमुखो निसीदति । पुब्बेकतकम्मं पनस्सा वत्युं सोधेति, सुद्धे वत्थुम्हि सुखमच्छविलक्खणं निब्बत्तति । अथ नं कुच्छितचो पटिच्छादेतुं न सक्कोति, ओलोकेन्तिया बहिठितो विय पञ्ञायति । तमत्थं उपमाय विभावेन्तो भगवा सेय्यथापीति आदिमाह । बोधिसत्तो पन अन्तोकुच्छिगतो मातरं न परसति । न हि अन्तोकुच्छियं चक्खुविञ्ञाणं उप्पज्जति ।
25
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org