Mahavaggatthakatha

SR No.: 009980
Original Sutra Author: N/A
Author: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publisher: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publication Year: 1998
Total Pages: 466
Language: Sanskrit
Classification: Interfaith & Buddhism
File Size: 20 MB

Page 343

३१८
दीघनिकाये महावग्गट्ठकथा
(९.३७४-३७४)
तदेव झानं पादकं कत्वा सङ्घारे सम्मसित्वा अग्गफलं अरहत्तं पापुणितुं, तस्मास्स अनुरूपसेनासनं दस्सेन्तो भगवा, “अरञ्जगतो वा'"तिआदिमाह ।।
___ वत्थुविज्जाचरियो विय हि भगवा । सो यथा वत्थुविज्जाचरियो नगरभूमिं पस्सित्वा सुटु उपपरिक्खित्वा “एत्थ नगरं मापेथा''ति उपदिसति, सोत्थिना च नगरे निहिते राजकुलतो महासक्कारं लभति, एवमेव योगावचरस्स अनुरूपसेनासनं उपपरिक्खित्वा "एत्थ कम्मट्ठानमनुयुजितब्बन्ति उपदिसति, ततो तत्थ कम्मट्ठानमनुयुञ्जन्तेन योगिना अनुक्कमेन अरहत्ते पत्ते “सम्मासम्बुद्धो वत सो भगवा''ति महन्तं सक्कारं लभति ।
अयं पन भिक्खु दीपिसदिसोति वुच्चति । यथा हि महादीपिराजा अरछे तिणगहनं वा वनगहनं वा पब्बतगहनं वा निस्साय निलीयित्वा वनमहिंसगोकण्णसूकरादयो मिगे गण्हाति, एवमेव अयं अरादीसु कम्मट्ठानं अनुयुञ्जन्तो भिक्खु यथाक्कमेन चत्तारो मग्गे चेव चत्तारि अरियफलानि च गण्हाति । तेनाहु पोराणा -
“यथापि दीपिको नाम, निलीयित्वा गण्हती मिगे । तथेवायं बुद्धपुत्तो, युत्तयोगो विपस्सको।। अरअं पविसित्वान, गण्हाति फलमुत्तम"न्ति ।।
तेनस्स परक्कमजवयोग्गभूमिं अरञसेनासनं दस्सेन्तो भगवा “अरजगतो वा''तिआदिमाह । इतो परं इमस्मिं आनापानपब्बे यं वत्तव्बं सिया, तं विसुद्धिमग्गे वुत्तमेव । सेय्यथापि, भिक्खवे, दक्खो भमकारो वाति इदहि उपमामत्तमेव इति अज्झत्तं वा कायेति इदं अप्पनामत्तमेव च तत्थ अनागतं, सेसं आगतमेव ।
__यं पन अनागतं, तत्थ दक्खोति छेको । दीघं वा अञ्छन्तोति महन्तानं भेरीपोक्खरादीनं लिखनकाले हत्थे च पादे च पसारेत्वा दीघं कड्डन्तो। रस्सं वा अञ्छन्तोति खुद्दकानं दन्तसूचिवेधकादीनं लिखनकाले मन्दमन्दं रस्सं कड्डन्तो । एवमेव खोति एवं अयम्पि भिक्खु अद्धानवसेन इत्तरवसेन च पवत्तानं अस्सासपस्सासानं वसेन दीर्घ वा अस्ससन्तो दीर्घ अस्ससामीति पजानाति...पे०... पस्ससिस्सामीति सिक्खतीति । तस्सेवं सिक्खतो अस्सासपस्सासनिमित्ते चत्तारि झानानि उप्पज्जन्ति, सो झाना वुट्टहित्वा अस्सासपस्सासे वा परिग्गण्हाति झानङ्गानि वा ।
318