________________
गोविन्दब्राह्मणवत्थुवण्णना
अभिसित्तो, पकतिया पनस्स अञ्ञदेव नामं, अभिसित्तकालतो पट्ठाय " गोविन्दो 'ति सङ्ख्यं गतो । जोतिपालोति जोतनतो च पालनतो च जोतिपालो । तस्स किर जातदिवसे सब्बावुधानि उज्जोतिंसु । राजापि पच्चूससमये अत्तनो मङ्गलावुधं पज्जलितं दिवा भीतो अट्ठासि । गोविन्दो पातोव राजूपट्ठानं गन्त्वा सुखसेय्यं पुच्छि राजा - "कुतो मे आचरिय, सुखसेय्या' ति वत्वा तं कारणं आरोचेसि । मा भायि, महाराज, महं पुत्तो जातो, तस्सानुभावेन सकलनगरे आवुधानि पज्जलिंसूति । राजा - “किं नु खो मे कुमारो पच्चथिको भवेय्या "ति चिन्तेत्वा सुट्टुतरं भायि । " किं वितक्केसि महाराजा ति च पुट्ठो तमत्थं आरोचेसि । अथ गोविन्दो " मा भायि महाराज, नेसो कुमारो तुम्हाकं दुभिस्सति, सकलजम्बुदीपे पन तेन समो पञ्ञाय न भविस्सति, मम पुत्तस्स वचनेन महाजनस्स कङ्क्षमा छिज्जिस्सति, तुम्हाकञ्च सब्बकिच्चानि अनुसासिस्सती 'ति समस्तासेति । राजा तुट्ठो - " कुमारस्स खीरमूलं होतू" ति सहस्सं दत्वा " कुमारं महल्लककाले मम दस्सेथा ''ति आह । कुमारो अनुपुब्बेन वुड्डिमनुप्पत्तो । जोतितत्ता पनस्स पालनसमत्थताय च जोतिपालोत्वेव नामं अकंसु । तेन वुत्तं- “जोतनतो च पालनतो च जोतिपालो 'ति ।
(६.३०५-३०५)
सम्मा वोस्सज्जित्वाति सम्मा वोस्सज्जित्वा । अयमेव वा पाठो । अलमत्थदसतरोति समत्थो पटिबलो अत्थदसो अलमत्थदसो, तं अलमत्थदसं तिरेतीति अलमत्थदसतरो | जोतिपालस्सेब माणबस्स अनुसासनियाति सोपि जोतिपालंयेव पुच्छित्वा अनुसासतीति दस्सेति ।
३०५. भवमत्थु भवन्तं जोतिपालन्ति भोतो जोतिपालस्स भवो वुद्धि विसेसाधिगमो सब्बकल्याणञ्चेव मङ्गलञ्च होतूति अत्थो । सम्मोदनीयं कथन्ति ? “अलं, महाराज, मा चिन्तयि, धुवधम्मो एस सब्बसत्तान "न्तिआदिना नयेन मरणप्पटिसंयुत्तं सोकविनोदनपटिसन्थारकथं परियोसापेत्वा । मा नो भवं जोतिपालो अनुसासनिया पच्चब्याहासीति मा पटिब्याकासि, “अनुसासा" ति वुत्तो – “नाहं अनुसासामी 'ति नो मा अनुसासनिया पच्चक्खासीति अत्थो । अभिसम्भोसीति संविदहित्वा पट्टपेसि । मनुस्सा एवमाहंसूति तं पितरा महापञ्ञतरं सब्बकिच्चानि अनुसासन्तं सब्बकम्मे अभिसम्भवन्तं दिस्वा तुट्ठचित्ता गोविन्दो वत, भो, ब्राह्मणो, महागोविन्दो वत, भो, ब्राह्मणोति एवमाहंसु । इदं वृत्तं होति, “गोविन्दो वत, भो, ब्राह्मणो अहोसि एतस्स पिता; अयं पन महागोविन्दो वत, भो, ब्राह्मणो 'ति ।
Jain Education International
२२७
227
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org