________________
१८०
दीघनिकाये महावग्गट्ठकथा
(३.२३९-२३९)
अथ पच्छा अठ्ठधा समं सुविभत्तं विभजि, सब्बापि धातुयो पाकतिकनाळिया सोळस नाळियो अहेसुं, एकेकनगरवासिनो द्वे द्वे नाळियो लभिंसु । ब्राह्मणस्स पन धातुयो विभजन्तस्सेव सक्को देवानमिन्दो – “केन नु खो सदेवकस्स लोकस्स कङ्खच्छेदनत्थाय चतुसच्चकथाय पच्चयभूता भगवतो दक्खिणदाठा गहिता'"ति ओलोकेन्तो "ब्राह्मणेन गहिता"ति दिस्वा- "ब्राह्मणोपि दाठाय अनुच्छविकं सक्कारं कातुं न सक्खिस्सति, गण्हामि नन्ति वेठन्तरतो गहेत्वा सुवण्णचकोटके ठपेत्वा देवलोकं नेत्वा चूळामणिचेतिये पतिठ्ठपेसि ।
ब्राह्मणोपि धातुयो विभजित्वा दाठं अपस्सन्तो चोरिकाय गहितत्ता- “केन मे दाठा गहिता"ति पुच्छितुम्पि नासक्खि । “ननु तयाव धातुयो भाजिता, किं त्वं पठमंयेव अत्तनो धातुया अस्थिभावं न अञासी"ति अत्तनि दोसारोपनं सम्पस्सन्तो- “मव्हम्पि कोट्ठासं देथा''ति वत्तुम्पि नासक्खि । ततो- “अयम्पि सुवण्णतुम्बो धातुगतिकोव, येन तथागतस्स धातुयो मिता, इमस्साहं थूपं करिस्सामी''ति चिन्तेत्वा इमं मे भोन्तो तुम्बं ददन्तूति आह ।
पिप्पलिवनिया मोरियापि अजातसत्तुआदयो विय दूतं पेसेत्वा युद्धसज्जाव निक्खमिंसु।
धातुथूपपूजावण्णना
२३९. राजगहे भगवतो सरीरानं थूपञ्च महञ्च अकासीति कथं अकासि ? कुसिनारतो याव राजगहं पञ्चवीसति योजनानि, एत्थन्तरे अट्ठउसभवित्थतं समतलं मग्गं कारेत्वा यादिसं मल्लराजानो मकुटबन्धनस्स च सन्थागारस्स च अन्तरे पूजं कारेसुं । तादिसं पञ्चवीसतियोजनेपि मग्गे पूजं कारेत्वा लोकस्स अनुक्कण्ठनत्थं सब्बत्थ अन्तरापणे पसारेत्वा सुवण्णदोणियं पक्खित्तधातुयो सत्तिपञ्जरेन परिक्खिपापेत्वा अत्तनो विजिते पञ्चयोजनसतपरिमण्डले मनुस्से सन्निपातापेसि । ते धातुयो गहेत्वा कुसिनारतो साधुकीळितं कीळन्ता निक्खमित्वा यत्थ यत्थ सुवण्णवण्णानि पुप्फानि पस्सन्ति, तत्थ तत्थ धातुयो सत्तिअन्तरे ठपेत्वा पूजं अकंसु । तेसं पुप्फानं खीणकाले गच्छन्ति, रथस्स धुरट्ठानं पच्छिमट्ठाने सम्पत्ते सत्त दिवसे साधुकीळितं कीळन्ति । एवं धातुयो गहेत्वा आगच्छन्तानं सत्त वस्सानि सत्त मासानि सत्त दिवसानि वीतिवत्तानि ।
180
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org