________________
दीघनिकाये महावग्गट्ठकथा
(३.२१८-२१९)
अकत्वा न अरहाम अज्ज पच्छिमकाले कथं कातुन्ति सचे एवं सत्थरि गारवेन न पुच्छथ । सहायकोपि भिक्खवे सहायकस्स आरोचेतूति तुम्हाकं यो यस्स भिक्खुनो सन्दिट्ठो सम्भत्तो, सो तस्स आरोचेतु, अहं एतस्स भिक्खुस्स कथेस्सामि, तस्स कथं सुत्वा सब्बे निक्कङ्खा भविस्सथाति दस्सेति ।
एवं पसनोति एवं सद्दहामि अहन्ति अत्थो। जाणमेवाति निक्कङ्खभावपच्चक्खकरणजाणंयेव, एत्थ तथागतस्स न सद्धामत्तन्ति अत्थो । इमेसहि, आनन्दाति इमेसं अन्तोसाणियं निसिन्नानं पञ्चन्नं भिक्खुसतानं । यो पच्छिमकोति यो गुणवसेन पच्छिमको । आनन्दत्थेरंयेव सन्धायाह ।
२१८. अप्पमादेन सम्पादेथाति सतिअविप्पवासेन सब्बकिच्चानि सम्पादेय्याथ । इति भगवा परिनिब्बानमञ्चे निपन्नो पञ्चचत्तालीस वस्सानि दिन्नं ओवादं सब्बं एकस्मिं अप्पमादपदेयेव पक्खिपित्वा अदासि। अयं तथागतस्स पच्छिमा वाचाति इदं पन सङ्गीतिकारकानं वचनं ।।
परिनिब्बुतकथावण्णना
__२१९. इतो परं यं परिनिब्बानपरिकम्मं कत्वा भगवा परिनिब्बुतो, तं दस्सेतुं अथ खो भगवा पठमं झानन्तिआदि वुत्तं । तत्थ परिनिब्बुतो भन्तेति निरोधं समापन्नस्स भगवतो अस्सासपस्सासानं अभावं दिस्वा पुच्छति । न आवुसोति थेरो कथं जानाति ? थेरो किर सत्थारा सद्धिंयेव तं तं समापत्तिं समापज्जन्तो याव नेवसानासायतना वुढानं, ताव गन्त्वा इदानि भगवा निरोधं समापन्नो, अन्तोनिरोधे च कालङ्किरिया नाम नत्थीति जानाति ।
अथ खो भगवा सञ्जावेदयितनिरोधसमापत्तिया वुट्ठहित्वा नेवसञानास आयतनं समापज्जि...पे०... ततियज्झाना वुट्ठहित्वा चतुत्थज्झानं समापज्जीति एत्थ भगवा चतुवीसतिया ठानेसु पठमज्झानं समापज्जि, तेरससु ठानेसु दुतियज्झानं, तथा ततियज्झानं, पन्नरससु ठानेसु चतुत्थज्झानं समापज्जि । कथं ? दससु असुभेसु, द्वत्तिंसाकारे अट्ठसु कसिणेसु, मेत्ताकरुणामुदितासु, आनापाने, परिच्छेदाकासेति इमेसु ताव चतुवीसतिया ठानेसु पठमज्झानं समापज्जि.। ठपेत्वा पन द्वत्तिंसाकारञ्च दस असुभानि च सेसेसु तेरससु
166
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org