Mahavaggatthakatha

SR No.: 009980
Original Sutra Author: N/A
Author: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publisher: Vipassana Research Institute Igatpuri
Publication Year: 1998
Total Pages: 466
Language: Sanskrit
Classification: Interfaith & Buddhism
File Size: 20 MB

Page 172

(३.१९८ - १९८ )
पाचीनमुखो गन्त्वा उत्तरेन निवत्तो, एवं उय्यानतो सालवनं पाचीनमुखं गन्त्वा उत्तरेन निवत्तं । तस्मा तं - " उपवत्तन "न्ति वुच्चति । अन्तरेन यमकसालानं उत्तरसीसकन्ति तस्स किर मञ्चकस्स एका सालपन्ति सीसभागे होति, एका पादभागे । तत्रापि एको तरुणसालो सीसभागस्स आसन्नो होति, एको पादभागस्स । अपि च यमकसाला नाम मूलखन्धविटपपत्तेहि अञ्ञमञ्ञ संसिब्बित्वा ठितसालाति वृत्तं । मञ्चकं पञ्ञपेहीति तस्मिं किर उय्याने राजकुलस्स सयनमञ्चो अत्थि, तं सन्धाय पञ्ञपेहीति आह । थेरापि तंयेव पञ्ञत्वा अदासि |
किलन्तोस्मि, आनन्द,
निपज्जिस्सामीति तथागतस्स हि.
" गोचरि कळापो गङ्गेय्यो, पिङ्गलो पब्बतेय्यको । हेमवतो च तम्बो च, मन्दाकिनि उपोसथो । छद्दन्तोयेव दसमो, एते नागानमुत्तमा'ति । । -
यमकसालावण्णना
एत्थ यं दसन्नं गोचरिसङ्घातानं पकतिहत्थीनं बलं तं एकस्स कळापस्साति । एवं दसगुणवड्ढिताय गणनाय पकतिहत्थीनं कोटिसहस्सबलप्पमाणं बलं तं सब्बम्पि चुन्दस्स पिण्डपातं परिभुत्तकालतो पट्ठाय चङ्गवारे पक्खित्तउदकं विय परिक्खयं गतं । पावानगरतो तीणि गावुतानि कुसिनारानगरं, एतस्मिं अन्तरे पञ्चवीसतिया ठानेसु निसीदित्वा महता उस्साहेन आगच्छन्तोपि सूरियस्स अत्थङ्गमितवेलायं सञ्झासमये भगवा सालवनं पविट्ठो । एवं रोगो सब्बं आरोग्यं मद्दन्तो आगच्छति । एतमत्थं दस्सेन्तो विय सब्बलोकस्स संवेगकरं वाचं भासन्तो– “किलन्तोस्मि, आनन्द, निपज्जिस्सामी "ति आह ।
अपरम्प पस्सति
कस्मा पन भगवा एवं महन्तेन उस्साहेन इधागतो, किं अञ्ञत्थ न सक्का परिनिब्बायितुन्ति ? परिनिब्बायितुं नाम न कत्थचि न सक्का, तीहि पन कारणेहि इधागतो, इदञ्हि भगवा एवं पस्सति - " मयि अञ्ञत्थ परिनिब्बायन्ते महासुदस्सन सुत्तस्स अत्थुप्पत्ति न भविस्सति, कुसिनारायं पन परिनिब्बायन्ते यमहं देवलोके अनुभवितब्बं सम्पत्तिं मनुस्सलोकेयेव अनुभविं, तं द्वीहि भाणवारेहि मण्डेत्वा देसेस्सामि, तं मे सुत्वा बहू जना कुसलं कातब्बं मञ्ञिस्सन्ती 'ति ।
-
१४७
"मं अञ्ञत्थ परिनिब्बायन्तं सुभद्दो न पस्सिस्सति, सो च
147