Page Text
________________
दीघनिकाये महावग्गट्ठकथा
(२.१२२ - १२४)
१२२. इदानि तत्थ दोसं दस्सेन्तो- “ तत्रानन्दा तिआदिमाह । तत्थ तत्राति तेसु तीसु दिट्टिगतिकेसु । यस्मिं, आनन्द, समयेतिआदि यो यो यं यं वेदनं अत्ताति समनुपस्सति, तस्स तस्स अत्तनो कदाचि भावं, कदाचि अभावन्ति एवमादिदोसदस्सनत्थं वृत्तं ।
८६
१२३. अनिच्चादीसु हुत्वा अभावतो अनिच्चा । तेहि तेहि कारणेहि सङ्गम्म समागम्म कताति सङ्घता । तं तं पच्चयं पटिच्च सम्मा कारणेनेव उप्पन्नाति पटिच्चसमुप्पन्ना । खयोतिआदि सब्बं भङ्गस्स वेवचनं । यहि भिज्जति, तं खियतिपि वयतिपि विरज्झतिपि निरुज्झतिपि, तस्मा खयधम्माति आदि वृत्तं ।
ब्यगा मेति विअगाति ब्यगा, विगतो निरुद्धो मे अत्ताति अत्थो । किं पन एकस्सेव तीसुपि कालेसु - " एसो मे अत्ता" ति होतीति किं पन न भविस्सति ? दिट्टिगतिकस्स हि थुसरासिम्हि निक्खित्तखाणुकस्सेव निच्चलता नाम नत्थि, वनमक्कटो विय अञ्ञ्जं गण्हाति, अञ्ञ मुञ्चति । अनिच्चसुखदुक्खवोकिण्णन्ति विसेसेन तं तं वेदनं अत्ताति समनुपस्सन्तो अनिच्चञ्चेव सुखञ्च दुक्खञ्च अत्तानं समनुपस्सति अविसेसेन वेदनं अत्ताति समनुपस्सन्तो वोकिण्णं उप्पादवयधम्मं अत्तानं समनुपस्सति । वेदना हि तिविधा चेव उप्पादवयधम्मा च तञ्चेस अत्ताति समनुपस्सति । इच्चस्स अनिच्चो चेव अत्ता आपज्जति, एकक्खणे च बहूनं वेदनानं उप्पादो । तं खो पनेस अनिच्चं अत्तानं अनुजानाति, न एकक्खणे बहूनं वेदनानं उप्पत्ति अत्थि । इममत्थं सन्धाय - “तस्मातिहानन्द, एतेनपेतं नक्खमति 'वेदना मे अत्ता'ति समनुपस्सितु न्ति वृत्तं ।
,
१२४. यत्थ पनावुसोति यत्थ सुद्धरूपक्खन्धे सब्बसो वेदयितं नत्थि । अपि नु खो तत्थाति अपि नु खो तस्मिं वेदनाविरहिते तालवण्टे वा वातपाने वा अस्मीति एवं अहंकारो उप्पज्जेय्याति अत्थो । तस्मातिहानन्दाति यस्मा सुद्धरूपक्खन्धो उट्ठाय अहमस्मीति न वदति, तस्मा एतेनपि एतं नक्खमतीति अत्थो । अपि नु खो तत्थ अयमहमस्मीति सियाति अपि नु खो तेसु वेदनाधम्मेसु तीसु खन्धेसु एकधम्मोपि अयं नाम अहमस्मीति एवं वत्तब्बो सिया । अथ वा वेदनानिरोधा सहेव वेदनाय निरुद्धेसु तेसु तीसु खन्धेसु अपि तु खो अयमहमस्मीति वा अहमस्मीति वा उप्पज्जेय्याति अत्थो । अथ आनन्दो ससविसाणस्स तिखिणभावं विय तं असम्पटिच्छन्तो नो हेतं भन्तेति आह ।
Jain Education International
86
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 009980 |
| Book Title | Mahavaggatthakatha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publisher | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publication Year | 1998 |
| Total Pages | 466 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Interfaith & Buddhism |
| File Size | 20 MB |