Page Text
________________
८०
दीघनिकाये महावग्गट्ठकथा
I
तस्मा दुविधापेसा वेदनं पटिच्च तण्हा नाम । परियेसना नाम रूपादिआरम्मणपरियेसना, सा हि तण्हाय सति होति । लाभोति रूपादिआरम्मणपटिलाभो, सो हि परियेसनाय सति होति । विनिच्छयो पन ञाणतण्हादिट्ठिवितक्कवसेन चतुब्बिधो । तत्थ - "सुखविनिच्छयं जञ्ञ, सुखविनिच्छ्यं ञत्वा अज्झत्तं सुखमनुयुञ्जेय्या "ति (म० नि० ३.३२३) अयं आणविनिच्छयो । “विनिच्छयोति द्वे विनिच्छया- तण्हाविनिच्छयो च दिट्ठिविनिच्छयो चा"ति (महानि० १०२ ) । एवं आगतानि अट्ठसततण्हाविचरितानि तण्हाविनिच्छयो । द्वासट्ठि दिट्टियो दिट्ठविनिच्छयो । “छन्दो खो, देवानमिन्द, वितक्कनिदानो" ति (दी० नि० २.३५८) इमस्मिं पन सुत्ते इध विनिच्छयोति वुत्तो वितक्कोयेव आगतो । लाभं लभत्वा हि इट्ठानिट्टं सुन्दरासुन्दरञ्च वितक्केनेव विनिच्छिनाति - " एत्तकं में रूपारम्मणत्थाय भविस्सति, एत्तकं सद्दादिआरम्मणत्थाय, एत्तकं मय्हं भविस्सति, एत्तकं परस्स, एत्तकं परिभुजिस्सामि, एत्तकं निदहिस्सामी 'ति । तेन वुत्तं - “लाभं पटिच्च विनिच्छयो 'ति ।
छन्दरागोति एवं अकुसलवितक्केन वितक्कितवत्थुस्मिं दुब्बलरागो च बलवरागो च उप्पज्जति, इदञ्हि इध तण्हा | छन्दोति दुब्बलरागस्साधिवचनं । अज्झोसानन्ति अहं ममन्ति बलवसन्निट्ठानं । परिग्गहोति तण्हादिट्ठवसेन परिग्गहणकरणं । मच्छरियन्ति परेहि साधारणभावस्स असहनता । तेनेवस्स पोराणा एवं वचनत्थं वदन्ति - " इदं अच्छरियं महमेव होतु, मा अञ्ञेसं अच्छरियं होतूति पवत्तत्ता मच्छरियन्ति वुच्चती 'ति । आरक्खोति द्वारपिदहनमञ्जूसगोपनादिवसेन सुट्टु रक्खणं । अधिकरोतीति अधिकरणं, कारणस्सेतं नामं । आरक्खाधिकरणन्ति भावनपुंसकं, आरक्खहेतूति अत्थो । दण्डादानादीसु परनिसेधनत्थं दण्डस्स आदानं दण्डादानं । एकतो धारादिनो सत्थस्स आदानं सत्थादानं । कलहोति कायकलहोपि वाचाकलहोपि । पुरिमो पुरिमो विरोधो विग्गहो । पच्छिमो पच्छिमो विवादो । तुवंतुवन्ति अगारववचनं तुवंतुवं ।
Jain Education International
(२.११२ - ११२)
११२. दानि पटिलोमनयेनापि तंसमुदाचार दस्सेतुं पुन - "आरक्खाधिकरण "न्ति आरभतो देसनं निवत्तेस । तत्थ पञ्चकामगुणिकरागवसेन उप्पन्ना रूपादितण्हा । भवतण्हाति सस्सतदिट्ठिसहगतो रागो । विभवतण्हाति उच्छेददिट्टिसहगतो रागो । इमे द्वे धम्माति वट्टमूलतण्हा च समुदाचारतण्हा चाति इमे द्वे धम्मा । द्वयेनाति तण्हालक्खणवसेन एकभावं गतापि वट्टमूलसमुदाचारवसेन द्वीहि कोट्ठासेहि वेदनाय एकसमोसरणा भवन्ति, वेदनापच्चयेन एकपच्चयाति अत्थो । तिविधञ्हि समोसरणं ओसरणसमोसरणं, सहजातसमोसरणं, पच्चयसमोसरणञ्च । तत्थ
80
For Private & Personal Use Only
-
www.jainelibrary.org
| SR No. | 009980 |
| Book Title | Mahavaggatthakatha |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publisher | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publication Year | 1998 |
| Total Pages | 466 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Interfaith & Buddhism |
| File Size | 20 MB |