________________
(२.९५-९५)
अपसादनावण्णना
७५
विसयिभावट्ठो, फस्सस्स फुसनसट्टनसङ्गतिसन्निपातठ्ठो, वेदनाय आरम्मणरसानुभवनसुखदुक्खमज्झत्तभावनिज्जीववेदयितट्ठो, तण्हाय अभिनन्दितअज्झोसानसरितालतातण्हानदीतण्हासमुद्ददुप्पूरणट्ठो, उपादानस्स आदानग्गहणाभिनिवेसपरामासदुरतिक्कमट्ठो, भवस्स आयूहनाभिसङ्घरणयोनिगतिठितिनिवासेसु खिपनट्ठो, जातिया जातिसञ्जातिओक्कन्तिनिब्बत्तिपातुभावट्ठो, जरामरणस्स खयवयभेदविपरिणामट्ठो गम्भीरोति । एवं यो अविज्जादीनं सभावो, येन पटिवेधेन अविज्जादयो सरसलक्खणतो पटिविद्धा होन्ति; सो गम्भीरोति अयं पटिवेधगम्भीरताति वेदितब्बा । सा सब्बापि थेरस्स उत्तानका विय उपट्ठासि । तेन भगवा आयस्मन्तं आनन्दं उस्सादेन्तो– “मा हेव''न्तिआदिमाह । अयञ्चेत्थ अधिप्पायो – आनन्द, त्वं महापञो विसदत्राणो, तेन ते गम्भीरोपि पटिच्चसमुप्पादो उत्तानको विय खायति, तस्मा - “मय्हमेव नु खो एस उत्तानको हुत्वा उपट्टाति, उदाहु अञ्जसम्पीति मा एवं अवचाति ।
अपसादनावण्णना
यं पन वुत्तं- “अपसादेन्तो''ति, तत्थ अयं अधिप्पायो - आनन्द, “अथ च पन मे उत्तानकुत्तानको विय खायती"ति मा हेवं अवच । यदि हि ते एस उत्तानकुत्तानको विय खायति, कस्मा त्वं अत्तनो धम्मताय सोतापन्नो नाहोसि, मया दिन्ननयेव ठत्वा सोतापत्तिमग्गं पटिविज्झसि । आनन्द, इदं निब्बानमेव गम्भीरं, पच्चयाकारो पन तव उत्तानको जातो, अथ कस्मा ओळारिकं कामरागसंयोजनं पटिघसंयोजनं, ओळारिकं कामरागानुसयं पटिघानुसयन्ति इमे चत्तारो किलेसे समुग्घाटेत्वा सकदागामिफलं न सच्छिकरोसि ? तेयेव अणुसहगते चत्तारो किलेसे समुग्घाटेत्वा अनागामिफलं न सच्छिकरोसि ? रूपरागादीनि पञ्च संयोजनानि, भवरागानुसयं, मानानुसयं, अविज्जानुसयन्ति इमे अट्ठ किलेसे समुग्घाटेत्वा अरहत्तं न सच्छिकरोसि ?
कस्मा च सतसहस्सकप्पाधिकं एकं असङ्ख्येय्यं पूरितपारमिनो सारिपुत्तमोग्गल्लाना विय सावकपारमिञाणं नप्पटिविज्झसि ? सतसहस्सकप्पाधिकानि द्वे असङ्ख्येय्यानि पूरितपारमिनो पच्चेकबुद्धा विय च पच्चेकबोधिञाणं नप्पटिविज्झसि ? यदि वा ते सब्बथाव एस उत्तानको हुत्वा उपट्ठाति, अथ कस्मा सतसहस्सकप्पाधिकानि चत्तारि अट्ठ सोळस वा असङ्खयेय्यानि पूरितपारमिनो बुद्धा विय सब्बञ्जतञाणं न सच्छिकरोसि ? किं अनत्थिकोसि एतेहि विसेसाधिगमेहि, पस्स यावञ्च ते अपरद्धं, त्वं नाम सावको
15
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org