________________
२२४
दीघनिकायो-३
(३.११.३५५-३५५)
पधानाय । अयं पठमो चेतोखिलो । “पुन चपरं, आवुसो, भिक्खु धम्मे कति विचिकिच्छति...पे०... सो कङ्घति विचिकिच्छति...पे०... सिक्खाय कति विचिकिच्छति...पे०... सब्रह्मचारीसु कुपितो होति अनत्तमनो आहतचित्तो खिलजातो, यो सो, आवुसो, भिक्खु सब्रह्मचारीसु कुपितो होति अनत्तमनो आहतचित्तो खिलजातो, तस्स चित्तं न नमति आतप्पाय अनुयोगाय सातच्चाय पधानाय । यस्स चित्तं न नमति आतप्पाय अनुयोगाय सातच्चाय पधानाय । अयं पञ्चमो चेतोखिलो । इमे पञ्च धम्मा हानभागिया ।
(च) “कतमे पञ्च धम्मा विसेसभागिया ? पञ्चिन्द्रियानि- सद्धिन्द्रियं, वीरियिन्द्रियं, सतिन्द्रियं, समाधिन्द्रियं, पञ्जिन्द्रियं । इमे पञ्च धम्मा विसेसभागिया।
(छ) “कतमे पञ्च धम्मा दुप्पटिविज्झा ? पञ्च निस्सरणिया धातुयो- इधावुसो, भिक्खुनो कामे मनसिकरोतो कामेसु चित्तं न पक्खन्दति न पसीदति न सन्तिट्ठति न विमुच्चति । नेक्खम्मं खो पनस्स मनसिकरोतो नेक्खम्मे चित्तं पक्खन्दति पसीदति सन्तिट्ठति विमुच्चति । तस्स तं चित्तं सुगतं सुभावितं सुवुट्टितं सुविमुत्तं विसंयुत्तं कामेहि । ये च कामपच्चया उप्पज्जन्ति आसवा विधाता परिळाहा, मुत्तो सो तेहि। न सो तं वेदनं वेदेति। इदमक्खातं कामानं निस्सरणं।
"पुन चपरं, आवुसो, भिक्खुनो ब्यापादं मनसिकरोतो ब्यापादे चित्तं न पक्खन्दति न पसीदति न सन्तिट्ठति न विमुच्चति । अब्यापादं खो पनस्स मनसिकरोतो अब्यापादे चित्तं पक्खन्दति पसीदति सन्तिट्ठति विमुच्चति । तस्स तं चित्तं सुगतं सुभावितं सुवुट्टितं सुविमुत्तं विसंयुत्तं ब्यापादेन । ये च ब्यापादपच्चया उप्पज्जन्ति आसवा विधाता परिळाहा, मुत्तो सो तेहि। न सो तं वेदनं वेदेति। इदमक्खातं ब्यापादस्स निस्सरणं।
"पुन चपरं, आवुसो, भिक्खुनो विहेसं मनसिकरोतो विहेसाय चित्तं न पक्खन्दति न पसीदति न सन्तिट्ठति न विमुच्चति । अविहेसं खो पनस्स मनसिकरोतो अविहेसाय चित्तं पक्खन्दति पसीदति सन्तिट्ठति विमुच्चति । तस्स तं चित्तं सुगतं सुभावितं सुवुट्टितं सुविमुत्तं विसंयुत्तं विहेसाय । ये च विहेसापच्चया उप्पज्जन्ति आसवा विघाता परिळाहा, मुत्तो सो तेहि। न सो तं वेदनं वेदेति। इदमक्खातं विहेसाय निस्सरणं ।
224
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org