________________
१२२
दीघनिकायो-३
(३.७.२२२-२२३)
(१५-१६) परिमण्डलअनोनमजण्णुपरिमसनलक्खणानि २२२. “यम्पि, भिक्खवे, तथागतो पुरिमं जातिं पुरिमं भवं पुरिमं निकेतं पुब्बे मनुस्सभूतो समानो महाजनसङ्गहं समेक्खमानो समं जानाति सामं जानाति, पुरिसं जानाति पुरिसविसेसं जानाति - "अयमिदमरहति अयमिदमरहती"ति तत्थ तत्थ पुरिसविसेसकरो अहोसि । सो तस्स कम्मस्स कटत्ता...पे०... सो ततो चुतो इत्थत्तं आगतो समानो इमानि द्वे महापुरिसलक्खणानि पटिलभति । निग्रोध परिमण्डलो च होति, ठितकोयेव च अनोनमन्तो उभोहि पाणितलेहि जण्णुकानि परिमसति परिमज्जति ।।
“सो तेहि लक्खणेहि समन्नागतो सचे अगारं अज्झावसति, राजा होति चक्कवत्ती...पे०...। राजा समानो किं लभति? अड्डो होति महद्धनो महाभोगो पहूतजातरूपरजतो पहूतवित्तूपकरणो पहूतधनधो परिपुण्णकोसकोट्ठागारो। राजा समानो इदं लभति...पे०...। बुद्धो समानो किं लभति? अड्डो होति महद्धनो महाभोगो । तस्सिमानि धनानि होन्ति, सेय्यथिदं, सद्धाधनं सीलधनं हिरिधनं ओत्तप्पधनं सुतधनं चागधनं पञआधनं । बुद्धो समानो इदं लभति” । एतमत्थं भगवा अवोच ।
२२३. तत्थेतं वुच्चति -
"तुलिय पटिविचय चिन्तयित्वा,
महाजनसङ्गहनं समेक्खमानो । अयमिदमरहति तत्थ तत्थ,
पुरिसविसेसकरो पुरे अहोसि ।।
"महिञ्च पन ठितो अनोनमन्तो,
फुसति करेहि उभोहि जण्णुकानि । महिरुहपरिमण्डलो अहोसि,
__ सुचरितकम्मविपाकसेसकेन ।।
"बहुविविधनिमित्तलक्खणञ्जू,
अतिनिपुणा मनुजा ब्याकरिंसु ।
122
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org