________________
संस्कृतटीका - भाषाटीकासमेतः । (४५) हृदितस्यादौ भावस्याधिपतिं चिन्तयेत्प्रयत्नेन ॥ तदनु च नाथो यस्मिन्नासीद्भावे विचार्य तत् ५८ ॥
लग्नस्याधिपतिस्वरूपमाह - आदौ
सं०टी० - अथोदितस्य प्रथमे उदितस्य लग्नस्याधिपतिः उदितोऽस्तो नीच उच्चो वेति विचारणीयः । ततोऽनंतरं यस्मिन् स्थाने स लग्नपतिर्भवति यस्यां वावस्थायामासीत्तत्स्थानं विचार्यम् । " स्वामित्र १ नीचगो २ वऋः ३ स्वराशिस्थो ४ ऽरिवर्गगः ५ | लग्नावादशगः ६ षष्ठः ७ क्रूरयुक्तो ८ ऽथ वीक्षितः ९॥ याम्यो १० राहोस्तु पुच्छस्य ११ बालो १२ वृद्धो १३ ऽस्तगो १४ जितः । मुंथशीलो मुशरिफे पापैरित्यबलो ग्रहः || इति दोषविवर्जितः ॥ ५८ ॥
77
अर्थ - प्रथम उदित भावस्वामीको यत्नपूर्वक विचारे अर्थात् उदितमाव स्वामीका उदित, अस्त, नीचगत, उच्चगत, वक्र शत्रुस्थानगत इत्यादि शुभाशुभ स्थानको विचारे, फिर लग्नस्वामी जिस स्थान में हो और जिस अवस्था आदिमें हो उसको विचारे ॥ ५८ ॥
भावोऽथ कार्यरूपो यस्तदधिपलग्नाधिपौ चिन्त्यौ । वीक्षणयोगी भावाधिष्ठातारौ पुनश्चिन्त्यौ ॥ ५९ ॥
"Aho Shrut Gyanam"
