________________
२६२
समराङ्गणसूत्रधारे करामलकव(त्यास्यं पर?)द्वयमप्यदः । न वेत्ति शास्त्रवित् कर्म न शास्त्रमपि कर्मवित् ।। १९ ।। यो वेत्ति द्वयमप्येतत् स हि चित्रकरो वरः* ॥ १९ ।। इति महाराजाधिराजश्रीभोजदेवविरचिते समराङ्गणसूत्रधारनाम्नि वास्तुशास्त्रे अण्डकप्रमाणं नाम (त्रिचतुः)सप्ततितमोऽध्यायः ।।
------- अथ मानोत्पत्तिर्नाम पञ्चसप्ततितमोऽध्यायः।
मोऽथ(मातमाणा) परमाण्वादि तद् भवेत् ॥ १॥ परमाणू रजो रोम लिक्षा (प्रेरिकाः) यवोऽङ्गुलम् । क्रमशोऽष्टगुणा वृद्धिरे(व:) मानाङ्गुलं भवेत् ॥ २॥ यङ्गुलो गोलको ज्ञेयः कलां वा तां प्रचक्षते । द्वे कले गोलको (बाही?) भागो मानेन तेन तु॥३॥ आयामाद विस्तृतश्चित्रमन्यूनाधिकमाचरेत । देवादीनां शरीरं स्याद् विस्तारेणाष्टभागिकम् ॥ ४ ॥ (त्रिदशद)भा(गा)यतं चैतद् विदध्याचित्रशास्त्रवित् । असुराणां (सरंः) स्याद् भागान् स(मामा)संयुतान् ॥ ५॥ विस्तारेण वदायामादेकान्नत्रिंशदिष्यते । सप्तभागं राक्षसानां विस्तारेणायतं पुनः ॥६॥ सप्तविंशतिभागं स्याद् यत् पुनर्दिव्यमानुषम् । (साधो तु षडंशास्त कुयोत्याद्वशत्यायतम् ) ॥ ७॥
१. 'मानगणनम् ' इति स्यात् । २. 'यूका' इति स्यात् । ३. 'वा द्वौ' इति स्यात् । ४. 'त्रिंशद' इति स्यात् । ५. 'शरीरं ' इति स्यात् ।
- अध्यायावसाने नियमेन दृश्यमानां तत्चदध्यायविषयक्रोडीकरण कारिका विनवेहाध्यायपरिसमाप्ति तृकायामुपलभ्यते, एतदध्यायारम्भे 'कायमानमपि च' इति यद् विषयान्तरं प्रतिज्ञात, तत् समनन्तराध्याये सप्रपञ्चं निरूप्य मध्ये 'अण्डकवर्तना' 'कायमान. मिस्येतयोरेसदध्यायगतयोर्दयोर्विषययोः कोडीकारः कारिकारूपेणाध्यायावसान व नियबः।
"Aho Shrut Gyanam"
