________________
परि. ४ सु. ४१] रत्नाकरावतारिकासहितः
७२१ षष्ठभ.कान्तमपाकुर्वन्ति-- निषेधात्मनोऽर्थस्य वाचकः सन्नुभयात्मनो युगपवाचक एवाऽय
मित्यप्यवधारणं न रमणीयम् ॥ ३३ ॥ भत्र हेतुमुपदर्शयन्ति
इतरथाऽपि संवेदनात् ॥ ३४॥ भायभङ्गादिषु विध्यादिप्रधानतयाऽपि शब्दस्य प्रतीयमानत्वादित्यर्थः ॥३४॥
अथ सप्तमभञ्जकान्तमपाकुर्वन्तिक्रमाक्रमाभ्यामुभयस्वभावस्य भावस्य वाचकश्वाऽवाचकश्च ध्वनि
नाऽन्यथेत्यपि मिथ्या ॥ ३५ ॥ অন্ন গলমালি
विधिमात्रादिप्रधानतयाऽपि तस्य प्रसिद्धः॥ ३६॥ नन्ये कस्मिन् जीवादौ वस्तुन्यनन्तानां विधीयमाननिषिध्यमानानां धर्माणामङ्गीकरणादनन्ता एव वचनमार्गाः स्याद्वादिनां भवेयुः, वाच्येयत्ताऽऽयत्तत्वा. द्वाचकेयत्तायाः, ततो विरुद्धैव सतभङ्गीति ब्रुवाणं निरस्यन्ति-- एकत्र वस्तुनि विधीयमाननिषिध्यमानानन्तधर्माभ्युपगमेनाऽनन्तम- १५
ङ्गीप्रसङ्गादसङ्गतैव सप्तभङ्गीति न घेतसि निधेयम् ।। ३७ ॥
अत्र हेतुमाहुःविधिनिषेधप्रकारापेक्षया प्रतिपर्याय वस्तुभ्यनन्तानामपि सप्तभङ्गी
नामेव संभवात् ॥ ३ ॥ एकैकं पर्यायमाश्रित्य वस्तुनि विधिनिषेधविकल्पाभ्यां व्यस्तसमस्ताभ्यां ससैव . भनाः संभवन्ति, न पुनरनन्ताः । तत्कथमनन्तभङ्गीप्रसङ्गादसङ्गतत्वं सप्तभङ्गया: समुद्भाव्यते ॥ ३८॥
कुतः सप्तैव भना: संभवन्तीत्याहुः-- प्रतिपर्याय प्रतिपाद्यपर्यनुयोगानां सप्तानामेव संभवात् ॥ ३९ ।। एतदपि कुत. इत्याहुः-- .
२५ - तेषामपि सप्तत्वं सप्तविधतजिज्ञासानियमात् ॥ ४० ॥ अथ सप्तविधतजिज्ञासानियमे निमित्तमाहुः-- तस्या अपि सप्तविधत्वं सप्तधैव तत्सन्देहसमुत्पादात् ॥४१॥ . तस्या अपीति प्रति रायजिज्ञासायाः । तत्संदेहसमुत्पादादिति प्रतिपाद्यसंशयसमुत्पत्तेः ॥ ४ ॥
"Aho Shrut Gyanam"
