________________
१५२
गुरुनिन्दको जिनशासनादबहिष्क्रियते । अत्र गुरुनिन्दकस्य परत्र जिनेन्द्रवचनप्राप्त्यभावः कथितः । तेन परमार्थत इदं प्रकटितम् - गुरुनिन्दकस्य बोधिलाभो न भवति । बोधिर्जिनशासनप्रवेशद्वाररूपा मुक्तिसत्यङ्काररूपा च वर्त्तते । यदुक्तं श्रीनवतत्त्वप्रकरणे
“१अंतोमुहूत्तमित्तंपि फासियं हुज्ज जेहिं सम्मत्तं । तेसिं अवड्डपोग्गलपरियट्टो चेव संसारो ॥५३॥'
ततो वस्तुत इदमुक्तं भवति - गुरुनिन्दको जिनशासनाद्बहिष्क्रियते । तस्य मुक्तिरपि दूरकालवर्तिनी भवति ।
सम्यक्त्वप्राप्त्यनन्तरमपार्धपुद्गलपरावर्त्तप्रमितदीर्घतरसंसारपरिभ्रमणं द्वयोरेव जीवयोर्भवति - विषयाभिष्वङ्गकारिणो देवगुर्वाशातनाकारिणश्च । गुर्ववर्णवादकेन देवगुर्वोरुभयोरप्याशातना कृतेति पूर्वमुक्तम् । ततो गुर्ववर्णवादकस्य दीर्घतरः संसारो भवति । ततो भवभ्रमणभीरुणा गुरुनिन्दा वर्जनीया ।
अस्य वृत्तस्याऽयं सङ्क्षेपार्थः - गुर्ववर्णवादेन जिनेन्द्रवचनप्राप्तियोग्यता नश्यति, अतस्तद्रक्षणार्थं गुर्ववर्णवादस्त्याज्यो गुरुगुणानुवादे च प्रयतनीयम् ॥८॥
અહીં ગુરુની નિંદા કરનારને પરભવમાં જિનવચનની પ્રાપ્તિ ન થાય એમ કહ્યું, તેથી હકીકતમાં આ વાત જણાવી કે - ગુરુની નિંદા કરનારને સમકિત નથી મળતું. સમ્યક્ત એ જિનશાસનના પ્રવેશદ્વારરૂપ અને મોક્ષના દસ્તાવેજરૂપ છે. નવતત્ત્વપ્રકરણમાં કહ્યું છે - “જેમને અંતર્મુહૂર્તમાત્ર પણ સમ્યક્તની સ્પર્શના થાય તેમનો સંસાર अर्थपुस५२॥वर्तथी माछो छ."
તેથી વાસ્તવમાં એમ કહ્યું કે – ગુરુની નિંદા કરનારો જિનશાસનની બહાર ફેંકાય छ. तेनी भुस्ति. ५५॥ २ लाय छे.
સમ્યક્તની પ્રાપ્તિ થયા પછી અપાઈપુદ્ગલપરાવર્તકાળ જેટલું લાંબું સંસારપરિભ્રમણ બે જ જીવોને હોય છે – વિષયોમાં આસક્ત જીવોને અને દેવ-ગુરુની આશાતના કરનારાને. ગુરુની નિંદા કરનારાએ દેવ-ગુરુની આશાતના કરી એ પૂર્વે કહ્યું છે. તેથી ગુરુની નિંદા કરનારનો ખૂબ લાંબો સંસાર થાય છે. માટે ભવભ્રમણથી ડરનારાએ ગુરુની નિંદા ४वी.
આ શ્લોકનો સંક્ષેપમાં અર્થ આવો છે - ગુરુની નિંદાથી જિનવચન પામવાની યોગ્યતા નાશ પામે છે. માટે તે યોગ્યતાના રક્ષણ માટે ગુરુની નિંદા ત્યજવી અને ગુરુના गुए।नुवाद ७२वामा प्रयत्न ७२वो. (८)
१. अन्तर्मुहूर्त्तमात्रमपि स्पर्शितं भवेत् यैः सम्यक्त्वम् ।
तेषां अपार्धपुद्गलपरिवर्तः एव संसारः ॥५३॥