________________
श्रीसिद्धहेमचन्द्रशन्दानुशासनम्
१६५
क्यास्त, क्यासम् क्यास्व क्यास्म; सीष्ट सीयास्ताम् सीरन, सीष्ठास् सीयास्थाम् सीध्वम्, सीय सीवहि
सीमहि ॥३॥३॥१३॥ इमानि वचनानि 'आशीः' स्युः ॥१३॥
श्वस्तनी - ता तारौ तारस, तासि तास्थस् तास्थ, तास्मि तास्वस् तास्मसः ता तारौ तारस, तासे
तासाथे तावे, ताहे तास्वहे तास्महे ॥३॥३॥१४॥ इमानि वचनानि 'श्वस्तनी' स्युः ॥१४॥
भविष्यन्ती - स्यति स्यतस स्यन्ति, स्यसि स्यथस स्यथ, स्यामि स्यावस् स्यामसः स्यते स्येते स्यन्ते,
स्यसे स्येथे स्यचे, स्ये स्यावहे स्यामहे ।३।३।१५॥ इमानि वचनानि “भविष्यन्ती' स्युः ॥१५॥
क्रियातिपत्तिः- स्यत् स्यताम् स्यन, स्यस् स्यतम् स्यत, स्यम् स्याव स्याम: स्यत स्येताम् स्यन्त, स्यथास्
स्येथाम् स्यध्वम्, स्पे स्यावहि स्यामहि ॥३॥३॥१६॥ इमानि वचनानि 'क्रियातिपत्तिः' स्युः ॥१६॥
त्रीणि त्रीण्यन्ययुष्मदस्मदि ।।३.१७॥ 'सर्वासां विभक्तीनां त्रीणि त्रीणि वचनानि, अन्यस्मिन्नर्थे युष्मदर्थेऽस्मदर्थे च वाच्ये यथाक्रमं स्युः । स पचति, तौ पचतः, ते पचन्ति । पचते, पचेते, पचन्ते । पचसि, युवां पचयः, यूयं पचय । पचसे, पचेथे,