________________
श्रीसिद्धहेमचन्द्रशन्दानुशासनम्
वा पादः ।२।४॥६॥ बहुव्रीहेस्तद्धेतुकपाच्छब्दान्तात् स्त्रियां 'डी' स्यात् । द्विपदी, द्विपात् । बहुव्रीहिनिमित्तो यः पाद् इति विशेषणादिह न स्यात्- पादमाचष्टे क्विपि पाद्, त्रयः पादोऽस्याः- त्रिपात् ॥६॥
ऊनः ।२।४७॥ ऊधन्नन्ताद् बहुव्रीहेः स्त्रियां 'डीः' स्यात् । कुण्डोनी ॥७॥
अशिशोः ।२।४८॥ अशिशु इति बहुव्रीहेः स्त्रियां 'डीः' स्यात् । अशिश्वी ॥८॥
संख्यादेहयिनाद वयसि ॥२॥४॥९॥ संख्यादेायनान्ताद् बहुव्रीहेः स्त्रियां 'डीः स्यात्, वयसि गम्ये । त्रिहायणी, चतुर्हायणी वडवा । वयसीति किम् ? चतुर्हायना शाला ॥९॥
दाम्नः ॥२॥४॥१०॥ संख्यादेर्दामचन्ताद् बहुव्रीहेः त्रियां 'डीः' स्यात् । द्विदाम्नी । संख्यादेरित्येवउद्दामानं पश्य ॥१०॥
अनो वा ।२।४।११॥ अनन्ताद् बहुव्रीहे. स्त्रियां 'डीवा स्यात् । बहुराज्यौ, बहुराजे, बहुराजानौ ॥११॥
नामन्ताद् बहुव्रीहेः श्रिय नाम्नि RT
अनन्ताद् बहुव्रीहेः स्त्रियां 'संज्ञायां नित्यं डीः' स्यात् । अधिराज्ञी, सुराज्ञी नाम ग्रामः ॥१२॥
नोपान्त्यवतः ॥२४॥१३॥ यस्योपान्त्यलुग नास्ति तस्मादचन्ताद् बहुव्रीहेः स्त्रियां 'जीन' स्यात् । सुपर्वा, सुशर्मा । उपान्त्यवत इति किम् ? बहुराज्ञी ॥१३॥
