________________
330
ઉત્તમા
પાઠ ૧૫
२८' विस्तृत' अर्थभां - वि शब्थी शाल शङ्कट अने कट प्रत्यय थाय छे. विशालः । विशङ्कटः । विकटः । वे: विस्तृते शाल - शङ्कौ ७।१।१२३
कटः ७।१।१२४
૩૦સંકીણ પ્રકાશ અધિક અને સમીપ અર્થમાં - અનુક્રમે સમ્ प्र उद् अने नि शब्दथी कट प्रत्यय थाय छे.
सङ्कटः। प्रकटः। उत्कटः । निकटम् । सं-प्रोन्नेः संकीर्ण- प्रकाशाधिक-समीपे ७।१।१२५ 3१'घटते' अर्थभां सप्तभ्यन्त कर्म शब्दथी उ प्रत्यय थाय छे. कर्मणि घटते कर्मठ :- कर्मशूरः । तत्र घटते कर्मणष् ठः ७।१।१३७
३२ 'अस्य संजातम्' अर्थभां प्रथमान्त तारकादि शब्दोथी इत प्रत्यय थाय छे. तारकाः संजाता अस्य तारकितं नभः । पुष्पाणि संजातान्यस्य पुष्पितस्तरुः । पण्डा (सदसद्विवेकिनी बुद्धिः) संजातास्य पण्डितः । इत्याहि तदस्य संजातं तारकादिभ्य इतः ७।१।१३८ 33‘अस्य प्रमाणम्' अर्थभां - ( १ ) प्रमाण वायि प्रथमान्त शब्दथी मात्रट् थाय छे आयाममानं प्रमाणम् संजानुं માન તે પ્રમાણ તે બે પ્રકારનું છે. ઉર્ધ્વમાન અને તિર્યમાન. १ जानुनी प्रमाणमस्य जानुमात्रमुदकम् । जानुमात्रा खाता आई। ऊरुमात्रमुदकम् । ऊरुमात्री खाता । २ रज्जुमात्री भूमिः । प्रत्यय टित् होवाथी ङी. (२) हस्ति अने पुरुष शब्दथी विऽल्पे अण् थाय छे.
हस्ती प्रमाणमस्य हास्तिनम् । हस्तिमात्रम् । हस्तिदघ्नम् । हस्तिद्वयसम् । उदकम् । नियम ( 3 ) हास्तिनी ।
