________________
પાઠ ૧૫ ઉત્તમા
૩૧૭ (४) शकट थी अण् थाय छे. शकटं वहति शाकटो गौः। वहति रथ-युग-प्रासङ्गात् ७।१।२ धुरो यैयण्७१।३ हल-सीरादिकण् ७।१।६ शकटादण् ७।१।७ 3 विध्यति अनन्येन (आत्मना) अर्थम, द्वितीयान्त नामथी
पादौ विध्यन्ति पद्याः शर्कराः । उरू विध्यन्ति उरव्याः कण्टकाः ५16 १८, नियम १८ । उरो विध्यन्ति उरस्या वाताः। शर्करादयस्तु न अन्येन करणेन विध्यन्ति अपि तु आत्मना। विध्यति अनन्येन ७।१८ ४ लब्धरि अर्थम, द्वितीयान्त धन भने गण शथी.
धनं लब्धा धन्यः । गणं लब्धा गण्यः ।
धन-गणाल लब्धरि ७।१।९ ૫ અર્થ વિશેષમાં હૃદ વિગેરે શબ્દો આ પ્રમાણે સિદ્ધ થાય છે.
हृदयस्य प्रियं हृद्यमौषधम् । हृद्यो देशः । हृदयस्य बन्धनः हृद्यो वशीकरणमन्त्रः । पदमस्मिन्दृश्यम् पद्यः कर्दमः । तुलया संमितं तुल्यं भाण्डम् । तुल्यः- सदृशः । मूलमेषामत्पाट्यं मूल्या मुद्गाः । मूलेन (उत्पत्तिकारणेन) आनाम्यं (प्राप्यम्) मूल्यम् मत । मूलेन (उपादानेन) समः मूल्यः पट: उपादानेन समानफलः । वशं गतः वश्यो गौः । पथोऽनपेतं पथ्यम् ओदनादि। वयसा तुल्यो वयस्यः सखा । धेनुरेव धेनुष्या आऋणप्रदानात् दोहार्थं धेनु र्दीयते सा। गृहपतिना संयुक्तः गार्हपत्यः (एवं नामा कश्चिदग्निः । जनी (वधूम्) वहन्ति जन्याः जामातुः
