________________
૨૮ પ્રથમ
પાઠ ૧૮ ૩ સમાન સ્વરનો, તેની પછી આવેલા સ્વ સમાન સ્વર સાથે
મળીને સ્વ દીર્ઘ સ્વર થાય છે. વીના
समानानां तेन दीर्घः १।२।१ ૪. વાક્યમાંનું જે નામ ક્રિયાપદની સાથે ખાસ સીધો (સમાન)
સંબંધ રાખતું હોય, તે નામ મુખ્ય કહેવાય છે અને બાકીનાં ગૌણ કહેવાય છે. મુખ્ય નામને નામાર્થે (નામના પોતાના અર્થમાં) પ્રથમ વિભક્તિ થાય છે. बालः पठति । बालौ पठतः । बालाः पठन्ति । नाम्नः प्रथमैक - द्वि - बहौ २।२।३१ अनन्तः पञ्चम्याः प्रत्ययः १।११३८
પાઠ ૧૮ મો
સંધિ ૧ { ના પૂર્વે ન હોય અને પછી ન આવે તો સ્નો ૩
થાય છે. વાસ્ - વાર્ + અતિ – વાડ+ અતિ – પાઠ ૧૫, નિયમ ૨ થી વાોિ અતિ –
अतोऽति रोरुः १।३।२०।। ૨ પદાજો રહેલા છે કે તે પછી આવે તો લોપાય છે અને
નો લોપ થયો છે તેમ સમજવા તે સ્થાને આવું ડ અવગ્રહ ચિહ્ન મૂકાય છે. વીનોદતિ
एदोतः पदान्तेऽस्य लुक् १।२।२७ ૩ { ના રુપૂર્વે માં હોય અને પછી ઘોષવાનું વ્યંજન આવે,
તો પણ સ્નો થાય છે. વીન૩+ ગતિ - વાત્નો નથતિ धर्मो रक्षति । घोषवति ११३।२१