________________
૨૯૦ ઉત્તમ
પાઠ ૧૨ V વિકાર, ફલ હોય તો પ્રત્યયનો લોપ થાય છે.
कपित्थस्य विकारः फलम् कपित्थम् ।
फले ६।२।५८ २२ मातृ अर्थमा पश्यन्त पितृ भने मातृ शथी उल [डुल]
थाय छे. पितुः भ्राता पितृव्यः । मातुः भ्राता मातुलः ।
पितृ-मातुः व्य-डुलं भ्रातरि ६।२।६२ ૨૩પિતૃ અને માતૃ અર્થમાં ષષ્ઠયન્ત પિત્ત અને માતૃ શબ્દથી
आमह [डामहट्] प्रत्यय थाय छे. पितुः पिता पितामहः, माता पितामही । मातुः पिता मातामहः, माता मातामही ।
पित्रो: डामहट् ६।२।६३ ૨૪નિવાસ અને અદૂરભાવ અર્થમાં ષષ્ઠયન્ત નામથી યથા
વિહિત અ[ પ્રત્યય થાય છે અને તે દેશનું રુઢ નામ હોય छ. शि भेटले ४-५६, म, नगर, पर्वत, नही, समुद्र विगेरे. १ शिबीनां निवासः शैबः - । २ विदिशाया नगर्या अदूरभवं वैदिशं पुरम् ।
निवासादूरभव इति देशे नाम्नि ६।२।६९ २५ ते मां छ' अर्थमा प्रथमान्त नामथी यथाविहित अण् થાય છે. અને તે દેશનું રુઢ નામ હોય છે. उडुम्बराः सन्ति अस्मिन् औदुम्बरं पुरम् ।
तदत्र अस्ति ६।२।७० ૨૬ નિવૃત્ત અર્થમાં તૃતીયાત્ત નામથી સન્ થાય છે અને તે
हेशन रुढ नाम होय छे. कुशाम्बेन निर्वृत्ता कौशाम्बी नगरी । सगरैः निर्वृत्तः सागरः। तेन निर्वृत्ते च ६।२।७१