Page Text
________________
श्रीविचाररत्नाकरे प्राच्यतटे पञ्चमस्तरङ्गः ]
[ ९१
आलिद्धा अत्थेगइया नो आलिद्धा, अत्थेगइया संघट्टिया अत्थेगइया नो संघट्टिया, अत्थेगइया परियाविया अत्थेगइया नो परियाविया, अत्थेगइया उद्दविया अत्थेगइया नो उद्दविया, अत्थेगइया पिट्ठा अत्थेगइया नो पिट्ठा, पुढविकाइयस्स णं गोयमा ! ए महाभिया सीरोगाहणा पण्णत्ता । पुढविकाइयस्स णं भंते! अक्कंते समाणे केरिसयं वेदणं पच्चणुब्भवमाणे विहरइ ? गोयमा ! से जहानामए केई पुरिसे तरुणो बलवं जावन्णिसिप्पोवगए एगं पुरिसे जुण्णं जाजज्जरियदेहं जावदुब्बलं किलंतं जमलपाणिणा मुद्धाणंसि अभिहणेज्जा से णं गोयमा ! पुरिसे तेणं पुरिसेणं जमलपाणिणा मुद्धाणंसि अभिहए समाणे केरिसयं वेदणं पच्चणुब्भवमाणे विहरइ? अणिट्टंसमणाउसो तस्स णं गोयमा ! पुरिसस्स वेदणाहिंतो पुढविकाइए अक्कंते समाणे तो अणितरियं चेव अकं ततरियं चेव जाव अमणामतरियं चेव वेदणं पच्चणुब्भवमाणे विहरइ 'त्ति । वृत्तिर्यथा - 'पुढवी 'त्यादि ' ' वणगपेसिय'त्ति चन्दनपेषिका 'तरुणी 'त्ति प्रवर्द्धमानवया 'बलवं 'ति सामर्थ्यवती 'जुगवं 'ति सुषमदुष्षमादिविशिष्टकालवती 'जुवाणि' त्ति वयः प्राप्ता 'अप्पायंक'त्ति नीरोगा 'वण्णओ'त्ति अनेनेदं सूचितम्“थिरग्गहत्था दढपाणिपायपिट्टंतो रुपरिणया ' [ इत्यादि । इह वर्णके 'चम्मेट्ठदुहण' इत्याद्यप्यधीतं तदिह न वाच्यम्, एतस्य विशेषणस्य स्त्रिया असंभवात् । अत एवाह——चम्मेट्ठदुहणमुट्ठियसमाहयनिचितगत्तकाया न भण्णइ 'त्ति । तत्र चर्मेष्टकादीनि व्यायामक्रियायामुपकरणानि तैः समाहतानि व्यायामप्रवृत्तौ, अत एव निचितानि च घनीभूतानि गात्राणि - अङ्गानि यत्र सः, तथाविधः कायो यस्याः सा तथा इति । 'तिक्खाए’त्ति परुषायां 'वामइए 'त्ति वज्रमय्याम् सा च नीरन्घ्रा कठिना च भवति, ‘सण्हकरणीए’त्ति श्लक्ष्णानिचूर्णरूपाणि द्रव्याणि क्रियन्ते यस्यां सा श्लक्ष्णकरणीपेषणाशिला तस्यां, 'वट्टावरएणं' ति वर्त्तकवरेण-लोष्टकप्रधानेन 'पुढविकाइयं’ति पृथिवीकायिकसमुदयं ‘जतुगोलगसमाणं 'ति डिम्भरूपक्रीडनकजतुगोलकप्रमाणं नातिमहान्तमित्यर्थः।‘पडिसाहारए' इत्यादि । इह प्रतिसंहरणं शिलायाः शिलापुत्रकाच्च संहृत्य पिण्डीकरं प्रतिसंक्षेपणं तु-शिलायाः पततः संरक्षणम्। 'अत्थेगइय'त्ति सन्त्येके केचन ‘आलिद्ध’त्ति आदिग्धाः शिलायां शिलापुत्रके च लग्ना: 'संघट्टिय'त्ति संङ्घर्षिता: 'परिताविय'त्ति पीडिताः 'उद्दविय'त्ति मारिताः कथं यतः 'पिट्ठ'त्ति पिष्टाः । 'ए महालिय'त्ति एवं महती इति महतीवातिसूक्ष्मेति भावः । यतो विशिष्टायामपि पेषणा ग
D:\ratan.pm5\5th proof
| SR No. | 009628 |
| Book Title | Vicharratnakar |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kirtivijay, Chandanbalashree |
| Publisher | Bhadrankar Prakashan |
| Publication Year | 2010 |
| Total Pages | 452 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Spiritual |
| File Size | 2 MB |