________________
अश्वारूढ प्रतिमाओ बनावी मूकी हती. सुकृतकीर्तिकल्लोलिनीमां फक्त तेनो उल्लेख ज छे ज्यारे सुकृतसंकीर्तनकार ते बन्ने भाईओ (वस्तुपाल-तेजपाल) नी तथा वीरधवलनी हाथी उपर बेठेली मूर्तिओ मूकी हती, एम नोंधे छे.१ बन्नेना कथनमां वधु तफावत नथी, फक्त तेमां घोडाने बदले हाथी उपर होवानी जणावी छे. आ सिवाय प्रबंधचिंतामणिमांथी पण इंद्रमंडप अने बीजां विविध चैत्यो बंधाव्यानी तथा पोतानी अने गुरुवगेरेनी मूतिओ बेसाड्यानी हकीकत मळी आवे छे.२ वस्तुपाले आ पवित्र तीर्थमां गिरनारनी सांबादि ट्कोना जेवी रचना करावी हती. त्यां जिनमंदिरो उपर कलशो (शिखर कळशो) बैसार्या अने उपर्युक्त प्रासादो उपर सुवर्ण दंडो (ध्वज-दंडो) मूकवामां आव्या हता. आदीश्वर भगवानना मंदिर उपर ज्ञान, दर्शन अने चारित्ररूपी महारत्ननिधान सरखा त्रण सुवर्णकलशो मंत्रीश्वरे मूकाव्या हता. ए उपरांत बे अतिमूल्यवान तोरणो त्यां कराव्यां हतां.
शत्रुजय पासे आवेलु अर्कपालित (अंकेवालिया) गाम जे राणाक श्रीवीरधवलनी सत्तामां हतुं ते तेमनी पासेथी आ मंदिरोना पूजनार्चनार्थे अपाव्यु. तेनी नोंध सुकृतकीर्तिकल्लोलिनीमां पण आपवामां आवी छे. परंतु बीजा ग्रन्थकारोए ते संबंधी कांई पण ईसारो को नथी. वधुमां त्यां 'अश्वावतारमंदिर' बंधावी मुनिसुव्रतस्वामीनी मूर्ति बेसार्यानुं तथा परब बंधाव्यानुं जणाव्यु छे. ज्यारे सुकृतसंकीर्तनकार त्यां तळाव खोदाव्यानुं कहे छे. पालिताणामां पोतानी पत्नी ललिताना नाम उपरथी 'ललितासरोवर' बंधाव्युं होवानो उल्लेख कर्यो छे. तेनी अलंकारपूर्ण भाषामां प्रशंसा करतां कवि कहे छे, के जाणे मंत्रीशनी कीर्तिनो प्रकाश करतुं होय तेवं आ सरोवर निर्मळ जळ युक्त छे. आ सरोवरनी नोंध बधा ग्रन्थकारोए लीधी छे. आदीश्वर भगवाननी पाछळ सुवर्ण- पृष्ठपट्ट (पुंठीयु) करावी अर्पण कर्यु. श्रीनाभिसूनुप्रभुना प्रासादमां वस्तुपाळे सुवर्णतोरण कराव्युं. त्यार बाद कविए बन्ने मंत्रीवरोनी केटलीक यशगाथाओ अलंकारपूर्ण भाषामां रजू करी छे. वस्तुपाळे वस्त्रापथना मार्गमा रहेला तपस्विओना शासनोनो उद्धार करी यात्रिओ पासेथी लेवातो कर माफ कराव्यो अने तेमने प्रसन्न कर्या. आ हकीकत पण नवीन छे. बीजा कोई ग्रन्थमां ते जोवामां आवती नथी. छेवटमां ग्रन्थकर्ता, वस्तुपाळे शत्रुजय उपर 'नंदीश्वरतीर्थ' अने 'अनुपमासर' बंधाव्यानो उल्लेख करी योग्य शब्दोमां प्रशंसा करे छे. वधूमां रैवतकना तापसोने गामनुं दान कर्यानी हकीकत जणावी तेनां सुकृतकार्योनी नोंध समेटी ले छे. उपरोक्त कथानुसार कवि केटलीक नवीन हकीकतो रजू करे छे. आथी कवितुं यात्रावर्णन
१. मूर्तित्रयं हरिकरिस्थमपूरि तेजःपालस्य वीरधवलस्य तथात्मनोऽसौ ।
सन्नद्धमुद्धरकलिप्रलयाय मूर्तमग्र्यं युगत्रयमिवात्र पवित्रदेशे ॥-सुकृतसंकीर्तन, सर्ग ११, १९ २. 'नन्दीश्वरावतारे प्रसादान् इन्द्रमण्डपं च तन्मध्ये गजाधिरूढश्रीलवणप्रसादवीरधवलमूर्तिः, तुरङ्गाधिरूढां निजमूर्ति तत्र सप्तपूर्वपुरुषमूर्तीः सप्तगुरुमूर्तीश्च ।'-प्रबन्धचिन्ता० पृ. १६३