Page Text
________________
३४३-३
टीकाकारवचनसम्मतिः "अशुद्धाद्वयवहाराख्यात्' इति नयोपदेशवचनसंवादव, पतञ्जलप्रणीतं सेश्वरसाङ्ख्यमतमपि व्यवहारनयप्रसूतमिति । ३४१-१५ ३ बौद्धदर्शनं परिशुद्धपर्यायनयप्रसूतम्, तच्च सौत्रान्तिक-वैभाषिकयोगाचारमाध्यमिकभेदेन चतुर्विधम् , पर्यायार्थिकनयोऽप्यूजसत्रशब्दसमभिरूढवम्भूत
भेदतश्चतुर्विध इति यथाक्रम प्रकृतिविकृतिभावः, तत्समनुगमनश्च कृतम् । ३४२-९ ४ उक्तार्थ खण्डखाद्योक्तिसङ्गतिः 'ऋजुसूत्रादितः' इति नयोपदेशोक्तिसङ्गतिश्च । ३४२-१७ ५ 'अर्थों ज्ञानसमन्वितो' इति पचं सौत्रान्तिकादिचतुर्विधसौगतमतमन्तव्यावगमकम् , तद्भावार्थोपदर्शनम् ।।
३४२-२३ ६ तत्र सौत्रान्तिकवैभाषिकयोमन्तव्यं तद्विशेषश्च ।
३४२-२७ ७ विज्ञानमात्राभ्युपगमपरस्य योगाचारस्य मन्तव्यं, तन्मते बाह्योऽर्थो न परमार्थ । इत्यत्र 'बाह्यो न विद्यते ह्यर्थों' इति श्लोकसंवादः, तथा 'विज्ञानं जडरूपेभ्यो इत्यादि पद्यत्रयं संवादकं तत्त्वसङ्ग्रहग्रन्थस्य । ८ सर्वशून्यतावादिमाध्यमिकमते तु 'न सन्नासम्म सदसत्' इति पद्येन सदसदादिचतुष्कोटिविनिर्मुक्तमेव तत्त्रम् , तन्मन्तव्यं चोपदर्शितम्।
३४३-२३ ९ विचार्यमाणाः सर्व एव भावा निस्स्वभावा इत्यत्र 'बुद्धधा विविच्यमानानां'
इत्यादिपद्यद्वयं संवादकम् ।। १० भेदव्यवहारस्य कल्पितत्वे 'फेनपिण्डोपमं रूप' इति पद्यसंवादः। ३४४-९ ४९-१ परस्परनिरपेक्षकैकनयावलम्बिनोः साङ्ख्यसौगतमतयोमिथ्यात्वे द्रव्याथिक
नयविषयसामान्यं पर्यायार्थिकनयविषयविशेषञ्चाभ्युपगच्छतो वैशेषिकदर्शनस्य नयद्वयावलम्बित्वेन सम्यक्त्वं स्यादित्याशङ्का निषेधार्थतया "दोहि वि नएहि णीय" इत्येकोनपञ्चाशत्तमगाथाऽवतारिता।
३४४-१३ २ उक्तगाथाविवरणं, तत्र द्वाभ्यां नयाभ्यां पृथग् व्यवस्थापितं द्रव्यादिसमपदार्थ
प्ररूपकं वैशेषिकमतं मिथ्या, तन्मूलयोद्रव्यार्थिकनययोः स्वविषयप्रधानत्वेनान्योन्यनिरपेक्षत्वात् , जैनाभिमतौ तु तो सापेक्षत्वात् सम्यग्रूपाविति दर्शितम् ।३४४-१८ ३ वैशेषिकदर्शनस्य मिथ्यात्वसाधकमनुमानमुपदर्शितम् । ४ उक्तगाथाया अवतरणान्तरम्, तद्विवरणं, सामान्यस्य विशेषाद्विशेषस्य च सामान्या
द्भेदसाधकमनुमानम् , द्वाभ्यां नयाभ्यामिति नयोपदेशपद्यसंवादश्च । ३४४-२९ ५ यथास्थानं नयद्वयविनियोजनं शास्त्रस्य सम्यक्त्वप्रयोजकं, परस्परसापेक्षतत्तमयविनियुक्तमिथः साकायस्यात्पदघटितसप्तभङ्गात्मकमहावाक्यस्य पूर्णोत्तरत्वं,
"Aho Shrutgyanam"
| SR No. | 009536 |
| Book Title | Sammatitarka Maharnavatarika |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vijaydarshansuri |
| Publisher | Jainmarg Prabhavaka Sabha Madras |
| Publication Year | |
| Total Pages | 556 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Philosophy |
| File Size | 15 MB |