Page Text
________________
(७०) विमानेष्वपि वृषभरूपं पश्चिमायामेव वाहकदेवानां मिथुनप्रवृत्ति मिथुनप्रवृत्तिरपि ताराग्रे नखरक्तीकरणान्नार्यावश्ये सुलभैवै चन्द्रचक्रेऽपि अश्विन्यादिक्रमाद्राशिवयं नियतं गौर्या कर्कादित्रयं दक्षिणप्रदेशरूपत्वात्तस्याः । सूर्यस्यापि कर्कादेवदक्षिणायनमिति । तथा दक्षिणस्यां भोगाधिक्या कुमार्याः कन्यायाः स्थितप्राधान्यमपि । कुमार्याः सिंहस्य स्ववाहनरूपप्रत्यासत्तेः कर्काधिशोद्विजपतिरस्यामेव पूजायामधिकाराति कुमार्यामूले गणपतिः परमब्रह्मरूपे वश्यं तत एव दक्षिणस्यां गजप्राधान्यमत्र गणपतिरङ्गुष्ठो जापे प्रथम सावित्र्यां योगाई इति तथा व्यापारे निवसेल्लक्ष्मीरिति लक्ष्म्यां तुलादित्रयं जयासु संग्रामबलोपयोगीति रत्नमाला वचनात् युक्त एव तत्र धन्विप्रसङ्गः तेन धन्व्यश्वपश्चार्द्धक इति वाक्यादुत्तरस्यां हैय प्राधान्यमपिदेवविमानेषु वाहकानां सिंहा १ हथी २ वसहा ३ हया ४ कमसो इत्यागमात् । तर्जन्यामकरादित्रयं तदधः सानोचितत्रिवेणीकप्रदेशात् “ एणास्योमकर " इति ज्योतिःशास्त्रे मृगाननत्वेन पूर्वोत्तरदिग्भागे ते नैव कस्तूरिका मृगप्राधान्यं तत्र तथा मकरस्य पश्चिमाई कुम्भोमीनश्च जलचराः ख्याता इति लघुजातकोक्त्या पूर्वसमुद्र प्रसङ्गेन मकरादि स्थानौचित्यमत्रैव तत एव चतुर्मायामूलपर्वस्थानान्मेषादयश्चत्वारोराशयो नवांशेष्वाद्या इति सुस्थितमेतद्राशिचक्रमस्य किञ्चित् साम्यं नमस्कास्तोत्रे कन्नाविसमरिहंता मेसोमयरोअं अंतिणो सिद्धा पंचाण अलिसूरी । मिहणधणाहुति उवझायाकवडतुलायसाहु ॥ १७ ॥
अस्योपयोगमाह--
१ रोचनं मत्स्यपितंचपिष्ट्वा तु तिलकेकृते वामहस्त कनिष्टायां पतिर्दासो न शंशयः। इति उडिशग्रन्थ वश्यत्वम् ॥ २ तुलादित्रये दक्षिणायनेऽपि अर्द्धगते सर्वगत मिति न्यायादुत्तरस्यां तब्यवस्थायां न दोषः एवं मकरादित्रयस्य पूर्वोत्तर विदिग् भागे न उत्तरायणे सिद्धे मेषादित्रयस्यापि पश्चिमायां व्यवस्थाने न दोषः । अझैत्पन्ने घटेघटी जात इति व्यवहारात् भीमोभीमसेन इति सत्यभामाभामेति नाम्नोढ़े पूर्णनामवतत् । ३ सैन्धवा-अश्वाः प्रतीताः ॥
"Aho Shrutgyanam"
| SR No. | 009535 |
| Book Title | Hasta Sajjivanama |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Meghvijay |
| Publisher | Mohanlalji Jain Granthamala Indore |
| Publication Year | |
| Total Pages | 322 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & Jyotish |
| File Size | 7 MB |