________________
छचतुर्थम् ।। भाषाटीकासभेतः ।
छद्वितीयम् । अच्छाव्ययमाभिमुख्ये अच्छस्फटिकयोः पुमान् । अच्छः खच्छेऽन्यलिङ्गः स्यात्कच्छः शैलादिसीमनि ॥ १॥ नौकाङ्गे तुन्नकेऽनूपे परिधानाञ्चलान्तरे ।। कच्छा तु चीरिकायां स्याद् वाराह्यामपि दृश्यते ॥ २ ॥ गुच्छः स्तबके हारभेदे गुच्छः स्तम्बकलापयोः । स्यात्पिच्छमस्त्रियां पुच्छे पिच्छा शाल्मलिवेष्टके ॥ ३ ॥ पतौ पूगच्छटाकोशेमण्डेप्वश्वपदामये । विजुलेऽप्यथ पुच्छः स्यापिच्छपश्चात्प्रदेशयोः ॥ ४ ॥ म्लेच्छोऽपभाषणे जातिभेदे पापरतेऽपि च ।
छचतुर्थम् । अथ पुसि महाकच्छः सरिन्नाथप्रचेतसि ॥५॥
इति विश्वलोचने छान्तवर्गः ॥
छद्वितीय । : पिच्छ-बैल आदिकी पूंछ, (पुं० न०) अच्छा(च्छ)-सम्मुख करना, (अ०) पिच्छा-शालका गोंद ॥ ३ ॥
रीछ (भालू), स्फटिक मणि,(पुं०) पंक्ति, सुपारी, छबि, कोश, मांड, स्वच्छपदार्थमें उसके लिंगवाला, घोडेके पैरका रोग, दालचीनी, (त्रि.)
(स्त्री० ) कच्छ-पर्वत आदिकी सीमा, ॥ १॥ पुच्छ-मोरकी पुच्छ, पिछलाभाग, नौकाका भाग, तून वृक्ष, बहुत- (पुं० ) ॥ ४ ॥ जलवाला देश, धोती आदि वस्त्रका म्लेच्छ-बुरा बोलना, जातिभेद, एक भाग, (पुं० )
व पापी मनुष्य (पुं०) कच्छा -चीरिका (ची ची शब्दकरने ।
छचतुर्थ । वाला कीट), बाराहीकंद (स्त्री०) महाकच्छ-समुद्र, वरुण, (पुं०)॥५॥
_ इसप्रकार विश्वलोचनकी भाषातुच्छ-पुष्पआदिकोंका गुच्छा, हार-टीकामें छांतवर्ग समाप्त हवा ॥
भेद, झाड, मोरकी पूंछ आदि (पुं०)।
"Aho Shrutgyanam"